#include "stdio.h"
#include "stdlib.h"
int main()
{
int n,a,b,s,d,z,x;
scanf("%d",&n);
if(n<10000&&n>=1000){a=n/100;
b=a/10;
x=a%10;
s=n%100;
d=s%10;
z=s/10;
if((x+b)==(d+z))printf("YES");
else printf("NO");
}
system("PAUSE");
return 0;
}
#include "stdio.h"
#include "stdlib.h"
int main()
{
int n;
scanf("%d",&n);
int d1=n%10;
n/=10;
int d2=n%10;
n/=10;
int d3=n%10;
int d4=n/10;
if((d1==d4)&&(d2=d3))
printf("YES");
else printf("NO");
system("PAUSE");
return 0;
}
Wednesday, December 9, 2009
ЗӨВХӨН ИХ ГАРЫН ТОГЛООМЧИДОД
ЗӨВХӨН ИХ ГАРЫН ТОГЛООМЧИДОД
Танд дараах Тоглоомын багцыг санал болгож байна. Хаа ч байхгүй хамгийг шилдэг багц шүү!
Toshiba Qosmio X305-Q701
Core 2 Duo P7350 2Ghz
17" WXGA+
4GB DDR3 RAM
200GB SATA 7200 HDD
NVIDIA GeForce 9700M GTS
512MB DDR3 Video RAM
Harman/Kardon Subwoofer
Creative Fatal1ty Laser Mouse
Hardcore Gaming Mouse
2400 CPI Resolution
True Grip 5 Point Control
Modular Weight System
Speed Wire
One Click Resolution
Үнэгүй Бэлэг
Epson R280 DVD/CD Printer
5760 x 1440 optimized dpi
CD/DVD Printing
Black 37PPM, Color 38PPM
4" x 6" Printing
Хорны багц суулгаж болно
Тоглоомоо Ориг юм шиг хуул
Үнэгүй Бэлэг
Та үнэхээр Хүнд Гарын тоглоомчин бол энэхүү багцыг хараад WOW гэх нь гарцаагүй. Манайд хэдхэн ширхэг байгаа тул Та яарахтун.
Одоо бидэнруу залгана уу! Таны хүссэн Тоглоомыг суулгаж өгнө.
Үнэ :1600$
WWW.ANUGAAS.COM
утас : 9901-2867
Зар Суртачилгааны бодит үнэнийг зарлуулсан байгууллага, хувь хүн бүрэн хариуцна.
--------------------------------------------------------------------------------
Зар Суртачилгааны шинэ боломж еMail буюу електрон шуудангаар Та бараа бүтээгдэхүүн, үйл ажиллагаагаа суртачилахыг хүсвэл манайд хандана уу!
www.eZar.Biz
Танд дараах Тоглоомын багцыг санал болгож байна. Хаа ч байхгүй хамгийг шилдэг багц шүү!
Toshiba Qosmio X305-Q701
Core 2 Duo P7350 2Ghz
17" WXGA+
4GB DDR3 RAM
200GB SATA 7200 HDD
NVIDIA GeForce 9700M GTS
512MB DDR3 Video RAM
Harman/Kardon Subwoofer
Creative Fatal1ty Laser Mouse
Hardcore Gaming Mouse
2400 CPI Resolution
True Grip 5 Point Control
Modular Weight System
Speed Wire
One Click Resolution
Үнэгүй Бэлэг
Epson R280 DVD/CD Printer
5760 x 1440 optimized dpi
CD/DVD Printing
Black 37PPM, Color 38PPM
4" x 6" Printing
Хорны багц суулгаж болно
Тоглоомоо Ориг юм шиг хуул
Үнэгүй Бэлэг
Та үнэхээр Хүнд Гарын тоглоомчин бол энэхүү багцыг хараад WOW гэх нь гарцаагүй. Манайд хэдхэн ширхэг байгаа тул Та яарахтун.
Одоо бидэнруу залгана уу! Таны хүссэн Тоглоомыг суулгаж өгнө.
Үнэ :1600$
WWW.ANUGAAS.COM
утас : 9901-2867
Зар Суртачилгааны бодит үнэнийг зарлуулсан байгууллага, хувь хүн бүрэн хариуцна.
--------------------------------------------------------------------------------
Зар Суртачилгааны шинэ боломж еMail буюу електрон шуудангаар Та бараа бүтээгдэхүүн, үйл ажиллагаагаа суртачилахыг хүсвэл манайд хандана уу!
www.eZar.Biz
Tuesday, December 8, 2009
Ãðàôèê ãîðèì
Ãðàôèê ãîðèì
Ñòàíäàðò ãàðàëòûí òºõººðºìæ áóþó äýëãýöýíä ºãºãäºë ãàðãàõàä òåêñò áà ãðàôèê ãýñýí ¿íäñýí 2 ãîðèìä äàðààõ áîëîìæòîé. Òåêñò ãîðèìä äýëãýöýíä ä¿ðñëýõ ìýäýýëëèéí íýãæ íü òýìäýãò áàéäàã áîë ãðàôèê ãîðèìä ìýäýýëëèéã ä¿ðñëýõ íýãæ íü öýã áàéäàã. Ãðàôèê ñèñòåìòýé àæèëëàõûí òóëä ýõëýýä ãðàôèê ãîðèì òîãòîîõ õýðýãòýé.
Ãðàôèê ãîðèì:
Äýëãýö¿¿ä íü èéì ÿëãààòàé áàéäãààñ áîëæ òýäãýýðèéã óäèðäàõ ïðîãðàìóóä ÿëãààòàé áàéäàã. ªºðººð õýëáýë òóõàéí äýëãýöèéí òºõººðºìæ áîëãîíû îíöëîãîîñ øàëòãààëæ òýäãýýðòýé õàðüöàõ àëãîðèòì, óäèðäàãäàõ ºãºãäºë¿¿ä ººð÷ëºãääºã. Ò¿¿íä òîõèðñîí ãîðèì òîãòîîõ õýðýãòýé. Ãîðèì òîãòîîñíîîð òóõàéí äýëãýöòýé àæèëëàõ áîëîìæòîé áîëäîã: Turbo ñè õýë íü äàðààõ òºðëèéí äýëãýö¿¿äòýé àæèëëàäàã.
CGA-íýã äýëãýöèéã 2 áèòýýð ä¿ðñýëäýã.Äýëãýö áóþó 4 ºíãèéí öýã ä¿ðñëýõ øààðäëàãàòàé.
EGA-16 ºíãº.
HERCMONO- ìîíîõðîì áóþó 2 ºí㺠ä¿ðñýëíý.
VGA-video graphics adapter.Öýãèéã 256 ºí㺺ð ä¿ðñýëíý.
MCGA, IBM 8514 ãýõ ìýò äýëãýö¿¿ä àøèãëàäàã.
Äýëãýöèéí ºí㺠ä¿ðñëýõ ÷àäâàð áîëîí ìýäýýëëèéã ä¿ðñëýõ õýìæýý 2 õàðèëöàí óðâóó.
Íýã öýãèéí ºíãèéã ñàéí ä¿ðñëýõèéí òóëä îëîí áèò õýðýãòýé áîëíî. 1 öýãèéã îëîí áèòýýð òýìäýãëýõ ó÷èð õýìæýýñ áàãàñíà.Ó÷ñð íü òóõàéí äýëãýöèéí ºí㺠ä¿ðñëýõ ÷àäâàð , ìýäýýëëèéã ä¿ðñëýõ õýìæýýñ íü âèäåî ñàíàõ îéí õýìæýýíýýñ õàìààðíà.
Ñè õýëýíä ãðàôèê ãîðèì òîãòîîäîã ôóíêö íü:
init graph (int far *graphdriver, int far*graphmode, char far *pathtodriver);
graphdriver-ÿìàð òºðëèéí äýëãýö àøèãëàõûã çààæ ºãºõ õóâüñàã÷ .
graphmode-òóõàéí äýëãýö äýýð ÿìàð ãîðèì òîãòîîõûã çààíà.
Pathtodriver-òóõàéí ãðàôèê äýëãýöòýé àæèëëàõàä øààðäëàãàòàé ìýäýýëëèéã àãóóëñàí.
*BGI ôàéëóóä áàéðëàõ çàì .
initgraph ôóíêö
Ýíý ôóíêö íü *.bgi ôàéëààñ òóõàéí ãðàôèê ãîðèìòîé àæèëëàõàä øààðäëàãàòàé àëãîðèòì ìýäýýëë¿¿äèéã àâäàã. *.bgi ôàéëûã pathtodriver-ò çààñàí çàìààñ õàéãààä îëîõã¿é áîë èäýâõòýé ñàíãààñ õàéíà.
Ýíý ôóíêö íü ãðàôèç ãîðèìûí ºíãºíèé òîõèðãîî , èäýâõòýé áàéðëàëóóä , çààã÷èä , öîíõíû òîõèðãîîíû ìýäýýëë¿¿äèéã ¿¿ñãýæ , àíõíû óòãûã òîãòîîæ ºãäºã. Ýíý ôóíêöýä ÷ìàð äýëãýö àøèãëàõàà øóóä çààæ ºã÷ áîëíî. Ýñâýë ôóíêöýý𠺺ðººð íü òàíèóëæ áîëíî.
1.Øóóä çààæ ºãºõ .
int gdriver=VGA , gmode=VGAHi;
initgraph(&driver , &gmode, “c:\tc”);
2.Ôóíêöýý𠺺ðººð íü òàíèóëàõ
int gdriver=DETECT , gmode ;
initgraph(&gdriver ,&gmode , “ ”);
Graphresult , grapherrormsg ôóíêö
Graphresult –ôóíêö íü ¿éëäýë ã¿éöýòãýãäñýí òºëâèéã òîäîðõîéëíî.
Grapherromsg – ôóíêö íü àëäààíû òàéëáàð òýìäýãò ìºðèéã áóöààíà.
int gdriver=DETECT,gmode,er;
initgraph(&gdriver, &gmode, “ ”);
er=graphresult( );
if(er!=grOK) /* Àëäàà äàðààõ */
{ printf(“Graphics error :%s\n”, grapherrormsg(er));
exit (1);
}
Closegraph ôóíêö
Ýíý ôóíêöýýð ãðàôèê ãîðèìûí õààõ áóþó àøèãëàãäàæ áàéñàí á¿õ ºãºãäºë, ñàíàõ îéã ÷ºëººëºõ ¿éë àæèëëàãààã õýëíý. ̺í ãðàôèê ãîðèìûã õààñíààð òåêñò ãîðèìä øèëæèõ áà initgraph-ûã äóóäàõààñ ºìíº áàéñàí äýëãýöèéí ìýäýýëëèéã ñýðãýýíý.
int gdriver=DETECT, gmode;
initgraph(&gdriver , &mode, ” ”);
…
closegraph( );
Öýãòýé àæèëëàõ ôóíêö¿¿ä
Putpixel( x,y,color )-õ,ó êîîðäèíàòàä color ºí㺺ð öýã çóðàõ
Getpixel(x,y)- õ,ó êîîðäèíàòàä ÿìàð ºíãºòýé öýã áàéãààã îëîõ
Lineto (x,y)-èäýâõòýé áàéðëàëààñ ýõëýí õ,ó öýã õ¿ðòýë øóëóóí òàòàõ
Moveto(x,y)-èäýâõòýé áàéðëàëûã õ,ó öýãò òîãòîîõ
Line(x1,y1,x2,y2)-õ1,ó1-ýýñ õ2, ó2 õ¿ðòýë øóëóóí òàòàõ .
Òýãø ºíöºãò¿¿ä çóðàõ
int gd=VGA , gm=VGAH1;
initgraph(&gd,&gm, “ ”);
setfillstyle(SLASH_FILL,7);
rectangle(0,0,94,94);--òýãø ºíöºãò
ba(4,4,90,90);--áºãëºõ , õýëáýð àâàõ
bar3d(104,4,190,90,5,5);--3 õýìæýýñò
getch(); çóçààí
closegraph();
Îëîí ºíöºãò çóðàõ
int a[10]={0,0,10,40,30,60,70,40,0,0};
int b[10]={5,5,10,32,25,50,65,39,5,5};
int gd=VGA, gm=VGAH1;
initgraph(&gd,&gm, “ ”);
setfillstyle(LINE_FILL,7);
drawpoly(5,a); fillpoly(5,b);
rectangle(100,10,150,60);
floodfill(102,12,15);
closegraph( );
Òîéðîã ýëèïñ , ìóðóé çóðàõ
int gd=VGA, gm=VGAH1;
initgraph(&gm,&gd, “ ”);
setfillstyle(LINE_FILL,7);
circle(60,60,50); floodfill(60,60,15);
arc(130,60,0,270,50);
getchar( ); ãðàäóñ
closegraph( );
int gd=VGA, gm=VGAH1;
initgraph(&gd,&gm, “ ”);
ellipse(60,60,0,360,50,30);
floodfill(60,60,15);
fillellipse(150,60,30,50);-- ä¿¿ðãýãäñýí ýëèïñ
pieslice(60,100,180,360,50);
ªí㺠áîëîí ïàëèòðòàé àæèëëàõ
#include
main( ) { int gd=DETECT , gm
Ñòàíäàðò ãàðàëòûí òºõººðºìæ áóþó äýëãýöýíä ºãºãäºë ãàðãàõàä òåêñò áà ãðàôèê ãýñýí ¿íäñýí 2 ãîðèìä äàðààõ áîëîìæòîé. Òåêñò ãîðèìä äýëãýöýíä ä¿ðñëýõ ìýäýýëëèéí íýãæ íü òýìäýãò áàéäàã áîë ãðàôèê ãîðèìä ìýäýýëëèéã ä¿ðñëýõ íýãæ íü öýã áàéäàã. Ãðàôèê ñèñòåìòýé àæèëëàõûí òóëä ýõëýýä ãðàôèê ãîðèì òîãòîîõ õýðýãòýé.
Ãðàôèê ãîðèì:
Äýëãýö¿¿ä íü èéì ÿëãààòàé áàéäãààñ áîëæ òýäãýýðèéã óäèðäàõ ïðîãðàìóóä ÿëãààòàé áàéäàã. ªºðººð õýëáýë òóõàéí äýëãýöèéí òºõººðºìæ áîëãîíû îíöëîãîîñ øàëòãààëæ òýäãýýðòýé õàðüöàõ àëãîðèòì, óäèðäàãäàõ ºãºãäºë¿¿ä ººð÷ëºãääºã. Ò¿¿íä òîõèðñîí ãîðèì òîãòîîõ õýðýãòýé. Ãîðèì òîãòîîñíîîð òóõàéí äýëãýöòýé àæèëëàõ áîëîìæòîé áîëäîã: Turbo ñè õýë íü äàðààõ òºðëèéí äýëãýö¿¿äòýé àæèëëàäàã.
CGA-íýã äýëãýöèéã 2 áèòýýð ä¿ðñýëäýã.Äýëãýö áóþó 4 ºíãèéí öýã ä¿ðñëýõ øààðäëàãàòàé.
EGA-16 ºíãº.
HERCMONO- ìîíîõðîì áóþó 2 ºí㺠ä¿ðñýëíý.
VGA-video graphics adapter.Öýãèéã 256 ºí㺺ð ä¿ðñýëíý.
MCGA, IBM 8514 ãýõ ìýò äýëãýö¿¿ä àøèãëàäàã.
Äýëãýöèéí ºí㺠ä¿ðñëýõ ÷àäâàð áîëîí ìýäýýëëèéã ä¿ðñëýõ õýìæýý 2 õàðèëöàí óðâóó.
Íýã öýãèéí ºíãèéã ñàéí ä¿ðñëýõèéí òóëä îëîí áèò õýðýãòýé áîëíî. 1 öýãèéã îëîí áèòýýð òýìäýãëýõ ó÷èð õýìæýýñ áàãàñíà.Ó÷ñð íü òóõàéí äýëãýöèéí ºí㺠ä¿ðñëýõ ÷àäâàð , ìýäýýëëèéã ä¿ðñëýõ õýìæýýñ íü âèäåî ñàíàõ îéí õýìæýýíýýñ õàìààðíà.
Ñè õýëýíä ãðàôèê ãîðèì òîãòîîäîã ôóíêö íü:
init graph (int far *graphdriver, int far*graphmode, char far *pathtodriver);
graphdriver-ÿìàð òºðëèéí äýëãýö àøèãëàõûã çààæ ºãºõ õóâüñàã÷ .
graphmode-òóõàéí äýëãýö äýýð ÿìàð ãîðèì òîãòîîõûã çààíà.
Pathtodriver-òóõàéí ãðàôèê äýëãýöòýé àæèëëàõàä øààðäëàãàòàé ìýäýýëëèéã àãóóëñàí.
*BGI ôàéëóóä áàéðëàõ çàì .
initgraph ôóíêö
Ýíý ôóíêö íü *.bgi ôàéëààñ òóõàéí ãðàôèê ãîðèìòîé àæèëëàõàä øààðäëàãàòàé àëãîðèòì ìýäýýëë¿¿äèéã àâäàã. *.bgi ôàéëûã pathtodriver-ò çààñàí çàìààñ õàéãààä îëîõã¿é áîë èäýâõòýé ñàíãààñ õàéíà.
Ýíý ôóíêö íü ãðàôèç ãîðèìûí ºíãºíèé òîõèðãîî , èäýâõòýé áàéðëàëóóä , çààã÷èä , öîíõíû òîõèðãîîíû ìýäýýëë¿¿äèéã ¿¿ñãýæ , àíõíû óòãûã òîãòîîæ ºãäºã. Ýíý ôóíêöýä ÷ìàð äýëãýö àøèãëàõàà øóóä çààæ ºã÷ áîëíî. Ýñâýë ôóíêöýý𠺺ðººð íü òàíèóëæ áîëíî.
1.Øóóä çààæ ºãºõ .
int gdriver=VGA , gmode=VGAHi;
initgraph(&driver , &gmode, “c:\tc”);
2.Ôóíêöýý𠺺ðººð íü òàíèóëàõ
int gdriver=DETECT , gmode ;
initgraph(&gdriver ,&gmode , “ ”);
Graphresult , grapherrormsg ôóíêö
Graphresult –ôóíêö íü ¿éëäýë ã¿éöýòãýãäñýí òºëâèéã òîäîðõîéëíî.
Grapherromsg – ôóíêö íü àëäààíû òàéëáàð òýìäýãò ìºðèéã áóöààíà.
int gdriver=DETECT,gmode,er;
initgraph(&gdriver, &gmode, “ ”);
er=graphresult( );
if(er!=grOK) /* Àëäàà äàðààõ */
{ printf(“Graphics error :%s\n”, grapherrormsg(er));
exit (1);
}
Closegraph ôóíêö
Ýíý ôóíêöýýð ãðàôèê ãîðèìûí õààõ áóþó àøèãëàãäàæ áàéñàí á¿õ ºãºãäºë, ñàíàõ îéã ÷ºëººëºõ ¿éë àæèëëàãààã õýëíý. ̺í ãðàôèê ãîðèìûã õààñíààð òåêñò ãîðèìä øèëæèõ áà initgraph-ûã äóóäàõààñ ºìíº áàéñàí äýëãýöèéí ìýäýýëëèéã ñýðãýýíý.
int gdriver=DETECT, gmode;
initgraph(&gdriver , &mode, ” ”);
…
closegraph( );
Öýãòýé àæèëëàõ ôóíêö¿¿ä
Putpixel( x,y,color )-õ,ó êîîðäèíàòàä color ºí㺺ð öýã çóðàõ
Getpixel(x,y)- õ,ó êîîðäèíàòàä ÿìàð ºíãºòýé öýã áàéãààã îëîõ
Lineto (x,y)-èäýâõòýé áàéðëàëààñ ýõëýí õ,ó öýã õ¿ðòýë øóëóóí òàòàõ
Moveto(x,y)-èäýâõòýé áàéðëàëûã õ,ó öýãò òîãòîîõ
Line(x1,y1,x2,y2)-õ1,ó1-ýýñ õ2, ó2 õ¿ðòýë øóëóóí òàòàõ .
Òýãø ºíöºãò¿¿ä çóðàõ
int gd=VGA , gm=VGAH1;
initgraph(&gd,&gm, “ ”);
setfillstyle(SLASH_FILL,7);
rectangle(0,0,94,94);--òýãø ºíöºãò
ba(4,4,90,90);--áºãëºõ , õýëáýð àâàõ
bar3d(104,4,190,90,5,5);--3 õýìæýýñò
getch(); çóçààí
closegraph();
Îëîí ºíöºãò çóðàõ
int a[10]={0,0,10,40,30,60,70,40,0,0};
int b[10]={5,5,10,32,25,50,65,39,5,5};
int gd=VGA, gm=VGAH1;
initgraph(&gd,&gm, “ ”);
setfillstyle(LINE_FILL,7);
drawpoly(5,a); fillpoly(5,b);
rectangle(100,10,150,60);
floodfill(102,12,15);
closegraph( );
Òîéðîã ýëèïñ , ìóðóé çóðàõ
int gd=VGA, gm=VGAH1;
initgraph(&gm,&gd, “ ”);
setfillstyle(LINE_FILL,7);
circle(60,60,50); floodfill(60,60,15);
arc(130,60,0,270,50);
getchar( ); ãðàäóñ
closegraph( );
int gd=VGA, gm=VGAH1;
initgraph(&gd,&gm, “ ”);
ellipse(60,60,0,360,50,30);
floodfill(60,60,15);
fillellipse(150,60,30,50);-- ä¿¿ðãýãäñýí ýëèïñ
pieslice(60,100,180,360,50);
ªí㺠áîëîí ïàëèòðòàé àæèëëàõ
#include
main( ) { int gd=DETECT , gm
Ôàéëòàé àæèëëàõ
Ôàéëòàé àæèëëàõ
Ôàéë íýýõ
Ôàéëààñ óíøèõ Read (“a.dat,…”)
Ôàéëä áè÷èõ
Ôàéë õààõ
Íýýõ óíøèõ áè÷èõ ¿éë àæèëëàãààíä àøèãëàãäàõ áóôåð
Èäýâõòýé áàéðëàë
Àëäààíû íºõöºë áàéäàë òºëºâ
Ôàéëûí àòòðèáóòóóäûã àâñíààð õºíãºâ÷èëæ ºãäºã.Ñè õýëýíä file-òàé àæèëëàõ 2,3 àðãà áàéäàã.
string(óðñãàë) File
Ôàéë íýýõ ñòàíäàðò ôóíêö áàéäàã. Fopen
Æèøýý íü :
f=fopen(“example.dat”,rwt);-ôàéë íýýñýí
Ãîðèì:
FILE-á¿òýö òºðºë
Ôàéë á¿òöýýñ óíøèõ æèøýý:
include
FILE*f; char s[100];
main()
{ f=open (“noname.c”,”rt+”);
fscanf(f,”%s”,s);
printf(“\n BUFFER:%s\n\n”, f buffer);
printf(“”\n POSITION: %s\n\n”,f curp);
fclose(f);
}
buffer- 1 õýìæýýñò ìàññèâ
curp-èäýâõòýéãýýð õààíààñ óíøèõ
Ôàéëûã ÿìàð ãîðèìä íýýõ âý ?
#include
“___ ”
r-óíøèõààð
w-õýðýâ óã òîäîðõîéëñîí íýðòýé ôàéë áàéõã¿é áîë ¿¿ñãýíý. Áàéâàë áè÷ãýýð íýýõ áîëîâ÷ ôàéëûí äîòîðõ àãóóëãûã óñòãàíà. Øèíýýð ¿¿ñãýíý.
a-add ôàéëûí òºãñãºëä áè÷èëò õèéõýýð íýýõ
+- ôàéëä óíøèõ , áè÷èëò õèéõýýð õàíäàõ
r+-ôàéëä çàñâàð õèéõýýð íýýõ , óíøèíà áè÷èíý
w+-óíøèæ áè÷èõýýð øèíý ôàéë íýýõ
b-ôàéëûã 2-òûí ãîðèìä íýýõ (binary)
t-ôàéëûã text ãîðèìä íýýõ
text , binary ãîðèì 2-ûí ÿëãàà íü 0D,0A-ð ÿëãààòàé.
Text ãîðèìä áè÷âýë 0D,0A-ã òàâèõàä 2 ìºð
Binary ãîðèìä áè÷âýë 0D,0A-ã òàâèõàä 1 ìºð äîîøëîíî.
rt+
wr+ øèíý text ãîðèì ¿¿ñãýõ.
Ôàéëûã íýýõ ¿éëäýë õèéõýýð çààâàë àëäàà øàëãàíà.
Æèøýý :
File *f;
f=fopen(“noname.c”,”rt+”);
if(f==Null)
{ printf(“Ôàéë íýýõýä àëäàà ãàðàâ \n”);
exit (1);}
null-òóõàéí îáüåêòûã ÿìàð ÷ þì çààãààã¿é .Àëäààã áàñ ººð ç¿éëä øàëãàäàã. Åðºíõèé øàëãàõ
File *f;
f=fopen(“noname.c”,”rt+”);
{ if(ferror(f))
}
Íýýõýä :
Óðüä÷èëààä íýýãäñýí ôàéëóóä áàéäàã.
-stdin ñòàíäàðò îðîëòûí òºõººðºìæ
-stdout ãàðàëòûí òºõººðºìæ
-stderr àëäààíû òºõººðºìæ
-stdaux ãàäíààñ õîëáîãäîæ áàéãàà íýìýëò ç¿éë
-stdprn ïðèíòåð
fprintf(stdout “Äýëãýöýíä õýâëýâ”);
fprintf(stdprn ””Ïðèíòåðò õýâëýâ”);
Ôàéë õààõ :
fclose(f);
Ôàéëààñ óíøèõ 5 ôóíêö áàéäàã.
-fscanf ôîðìàòëàñàí ºãºãäºë óíøèõ
-fread øóóä ôàéëààñ òîäîðõîé n byte óíøèíà. Îëîí ºãºãäºë.
-fgets òýìäýãò ìºð
-fgetchar
-fgetc ôàéëààñ íýã òýìäýãò óíøèíà.
Æèøýý íü:
FILE *f;
Char s[100]; int mm, dd,yy; int A[20];
main( )
{
f=fopen(“mydoc.txt”,”rt+”);
fscanf(f,”%s”,s);
fscanf(f,”%d / %d/ %d”,&mm,&dd,&yy);
fread(A,sizeof(int),20,f);
fclose(f);
}
Ôàéëä áè÷èõ :
-fprintf
-fwrite
-fputs
-fputchar
-fputc
fwrite-í æèøýý:
File *f; int A[200];
main( )
{ f=fopen(“mydoc.txt”,”rt+”);
if(fwrite(A,sizeof(int),200,f )==200)
printf(“Àìæèëòòàé áè÷èâ”);
else printf(“Áè÷èõýä àëäàà ãàðàâ”);
fclose(f); }
Ôàéëûí çààã÷
Óíøèõ áè÷èõ ¿éëäýë õèéõýä ôàéëûí çààã÷èéã òîäîðõîéëäîã. Õýäýí byte óíøèæ áè÷ñýí õýìæýýãýýð øèëæäýã.
fopen ãýâýë õàìãèéí ýõýíä øèëæèíý.
Óíøèõäàà ôàéëûí çààã÷èéí áàéðëàëûã øàëãàõ õýðýãòýé.
Feof-ôóíêö
Æèøýý íü :
f=fopen (“mydoc.txt”,”rt+”);
while()
Ôàéë íýýõ
Ôàéëààñ óíøèõ Read (“a.dat,…”)
Ôàéëä áè÷èõ
Ôàéë õààõ
Íýýõ óíøèõ áè÷èõ ¿éë àæèëëàãààíä àøèãëàãäàõ áóôåð
Èäýâõòýé áàéðëàë
Àëäààíû íºõöºë áàéäàë òºëºâ
Ôàéëûí àòòðèáóòóóäûã àâñíààð õºíãºâ÷èëæ ºãäºã.Ñè õýëýíä file-òàé àæèëëàõ 2,3 àðãà áàéäàã.
string(óðñãàë) File
Ôàéë íýýõ ñòàíäàðò ôóíêö áàéäàã. Fopen
Æèøýý íü :
f=fopen(“example.dat”,rwt);-ôàéë íýýñýí
Ãîðèì:
FILE-á¿òýö òºðºë
Ôàéë á¿òöýýñ óíøèõ æèøýý:
include
FILE*f; char s[100];
main()
{ f=open (“noname.c”,”rt+”);
fscanf(f,”%s”,s);
printf(“\n BUFFER:%s\n\n”, f buffer);
printf(“”\n POSITION: %s\n\n”,f curp);
fclose(f);
}
buffer- 1 õýìæýýñò ìàññèâ
curp-èäýâõòýéãýýð õààíààñ óíøèõ
Ôàéëûã ÿìàð ãîðèìä íýýõ âý ?
#include
“___ ”
r-óíøèõààð
w-õýðýâ óã òîäîðõîéëñîí íýðòýé ôàéë áàéõã¿é áîë ¿¿ñãýíý. Áàéâàë áè÷ãýýð íýýõ áîëîâ÷ ôàéëûí äîòîðõ àãóóëãûã óñòãàíà. Øèíýýð ¿¿ñãýíý.
a-add ôàéëûí òºãñãºëä áè÷èëò õèéõýýð íýýõ
+- ôàéëä óíøèõ , áè÷èëò õèéõýýð õàíäàõ
r+-ôàéëä çàñâàð õèéõýýð íýýõ , óíøèíà áè÷èíý
w+-óíøèæ áè÷èõýýð øèíý ôàéë íýýõ
b-ôàéëûã 2-òûí ãîðèìä íýýõ (binary)
t-ôàéëûã text ãîðèìä íýýõ
text , binary ãîðèì 2-ûí ÿëãàà íü 0D,0A-ð ÿëãààòàé.
Text ãîðèìä áè÷âýë 0D,0A-ã òàâèõàä 2 ìºð
Binary ãîðèìä áè÷âýë 0D,0A-ã òàâèõàä 1 ìºð äîîøëîíî.
rt+
wr+ øèíý text ãîðèì ¿¿ñãýõ.
Ôàéëûã íýýõ ¿éëäýë õèéõýýð çààâàë àëäàà øàëãàíà.
Æèøýý :
File *f;
f=fopen(“noname.c”,”rt+”);
if(f==Null)
{ printf(“Ôàéë íýýõýä àëäàà ãàðàâ \n”);
exit (1);}
null-òóõàéí îáüåêòûã ÿìàð ÷ þì çààãààã¿é .Àëäààã áàñ ººð ç¿éëä øàëãàäàã. Åðºíõèé øàëãàõ
File *f;
f=fopen(“noname.c”,”rt+”);
{ if(ferror(f))
}
Íýýõýä :
Óðüä÷èëààä íýýãäñýí ôàéëóóä áàéäàã.
-stdin ñòàíäàðò îðîëòûí òºõººðºìæ
-stdout ãàðàëòûí òºõººðºìæ
-stderr àëäààíû òºõººðºìæ
-stdaux ãàäíààñ õîëáîãäîæ áàéãàà íýìýëò ç¿éë
-stdprn ïðèíòåð
fprintf(stdout “Äýëãýöýíä õýâëýâ”);
fprintf(stdprn ””Ïðèíòåðò õýâëýâ”);
Ôàéë õààõ :
fclose(f);
Ôàéëààñ óíøèõ 5 ôóíêö áàéäàã.
-fscanf ôîðìàòëàñàí ºãºãäºë óíøèõ
-fread øóóä ôàéëààñ òîäîðõîé n byte óíøèíà. Îëîí ºãºãäºë.
-fgets òýìäýãò ìºð
-fgetchar
-fgetc ôàéëààñ íýã òýìäýãò óíøèíà.
Æèøýý íü:
FILE *f;
Char s[100]; int mm, dd,yy; int A[20];
main( )
{
f=fopen(“mydoc.txt”,”rt+”);
fscanf(f,”%s”,s);
fscanf(f,”%d / %d/ %d”,&mm,&dd,&yy);
fread(A,sizeof(int),20,f);
fclose(f);
}
Ôàéëä áè÷èõ :
-fprintf
-fwrite
-fputs
-fputchar
-fputc
fwrite-í æèøýý:
File *f; int A[200];
main( )
{ f=fopen(“mydoc.txt”,”rt+”);
if(fwrite(A,sizeof(int),200,f )==200)
printf(“Àìæèëòòàé áè÷èâ”);
else printf(“Áè÷èõýä àëäàà ãàðàâ”);
fclose(f); }
Ôàéëûí çààã÷
Óíøèõ áè÷èõ ¿éëäýë õèéõýä ôàéëûí çààã÷èéã òîäîðõîéëäîã. Õýäýí byte óíøèæ áè÷ñýí õýìæýýãýýð øèëæäýã.
fopen ãýâýë õàìãèéí ýõýíä øèëæèíý.
Óíøèõäàà ôàéëûí çààã÷èéí áàéðëàëûã øàëãàõ õýðýãòýé.
Feof-ôóíêö
Æèøýý íü :
f=fopen (“mydoc.txt”,”rt+”);
while()
Á¿òýö òºðºë áà çààã÷
Á¿òýö òºðºë áà çààã÷
Á¿òýö òºðëèéí çààã÷ çàðëàõ:
struct <á¿òöèéí íýð> * <çààã÷èéí íýð>
Á¿òýö òºðëèéí çààã÷ îáüåêòûí ãèø¿¿í ýëåìåíòýä õàíäàõ
á¿òöèéí íýð ãèø¿¿í õóâüñàã÷;
Æèøýý:
include
struct student {
char Name[20];
int grade;
} sw
struct student *p=&sw;
main()
{ scanf(“%s”,p Name); scanf(“%d”,&p grade);
printf(“\n Name=%s”,p grade);
printf(“Grade=%d\n”,p grade)’
}
Á¿òýö òºðºë áà çààã÷
Äàðààõ àðãààõ õàíäàæ áîëäîã.
(*Á¿òöèéí íýð). Ãèø¿¿í õóâüñàã÷;
Æèøýý:
main()
{ scanf(“%s”,(*p).Name); scanf(“%d”,&(*p).grade);
printf(“\n Name=%s”,(*p).grade);
printf(“Grade=%d\n”,(*p).grade);
}
¿éëäýë :
Ýíý ¿éëäýë íü ( )¿éëäëýýñ áàãà çýðýãëýëòýé.Õàðèí óíàð ¿éëäë¿¿äýýñ ºíäºð çýðýãëýëòýé ¿éëääýë þì. Èéìä:
++ð Age èëýðõèéëýëèéí õóâüä ð çààã÷èéí óòãà áèø , Age õóâüñàã÷èéí óòãà ººð÷ëºãäºíº.
Õàðèí (++p) Age èëýðõèéëëèéí õóâüä ð çààã÷èéí óòãà íýìýãäýíý.
include
struct Instit {
char*depart ; int total;
char*depart 1; int total;
} stand={“Ïðîãðàì õàíãàìæ ” ,120, “Òåõíèê õàíãàìæ ”,80};
int sum(dep_num)
struct Instit*dep_num;
{ return (dep_num Total+dep_num Total);
}
main()
{ printf(“Total:%d”,sum(&stand)); }
Îëîí õýìæýýñò ìàññèâ áà çààã÷
Ñè õýëýíä 2 õýìæýýñò ìàññèâûã 1 õýìæýýñò ìàññèâóóäûí ìàññèâ áàéäëààð ä¿ðñýëäýã. Òèéìýýñ ìàññèâò çààã÷ àøèãëàí õàíäàõäàà äàðààõ áàéäëààð õàíääàã.
*(A+i) áîë i-ð ìºðèéí ýõíèé ýëåìåíòèéí õàÿã
*(A+i)+j áîë i-ð ìºðèéí j-ð ýëåìåíòèéí õàÿã
*(*(A+i)+j áîë i-ð ìºðèéí j-ð ýëåìåíòèéí óòãà
Îëîí õýìæýýñò ìàññèâ áà çààã÷
ªºðººð õýëáýë äàðààõ áè÷ëýã¿¿ä àäèëõàí.
&A[i][j]==*(A+i)+j
A[i][j]==*(*(A+i)+j)
A[i]==&A[i][0]
A[i][0]==*A[i]
A[i][j]==*(A[i]+j)
Æèøýý 1 : 2 õýìæýýñò ìàññèâûã õýâëýõ .
for(i=0; i<10; i++)
{ for (j=0;j<10; j++) printf(“%d”,*(*(A+i)+j));
printf(“\n”);
}
Æèøýý 2: 2 õýìæýýñò ìàññèâò óòãà îëãîõ.
for(i=0;k=0; i<10;i++)
for(j=0; j<10; j++) *(*(A+i)+j)=k++;
Çààã÷èéí çààã÷
Çààã÷èéã çààõ õóâüñàã÷ûã çààã÷èéí çààã÷ ãýíý. ªºðººð õýëáýë çààã÷ îáüåêòûã çààäàã õóâüñàã÷ þì.
Èéì õýëáýðèéí çààã÷èéã îëîí õýìæýýñò ìàññèâ áà ìºð òýìäýãòèéí õóâüä õýðýãëýõýä òîõèðîìæòîé áàéäàã.
Çààã÷èéí çààã÷ õóâüñàã÷ûã çàðëàõ:
<òºðºë>**<çààã÷èéí íýð>;
æèøýý íü : int **p;
çààã÷èéí çààã÷èä óòãà îëãîõ :
<çààã÷èéí íýð>=&<õóâüñàã÷èéí íýð>
æèøýý íü : p=&array;
æèøýý íü :
int a[4]={1,2,3,4};
int*p[4]={a,a+1,a+2,a+3};
int **pp=p; çààã÷èéí ìàññèâ
çààã÷èéí çààã÷ õóâüñàã÷
pp++;
printf(“%d”,*pp); /*2*/
printf(“%d”,**pp++); /*2*/
2. int a[4]={1,2,3,4};
int *p[4]={a,a+1,a+2,a+3};
a+2
int **pp=p;
**++pp; /*4*/
++**pp; /*5*/
*(--*pp); /*3*/
Õºðâ¿¿ëýëò õèéõ
-æèøýýíä int òºðºëò p çààã÷èéí çààã÷ àøèãëàâ.
-Õàðèí òºðºëò áèø çààã÷ áóþó void òºðëèéí çààã÷èéí çààã÷ àøèãëàõ ìºí ÿëãààòàé òºðºëòýé çààã÷ààð îáüåêòîä õàíäàõ ¿åä õºðâ¿¿ëýëò õèéíý.
-çààã÷èéí çààã÷ õóâüñàã÷ äýýð õºðâ¿¿ëýëò õèéõäýý äàðààõ áè÷ëýã àøèãëàíà.
-áè÷ëýã: (òºðºë**)
Çààã÷èéí çààã÷ äýýð õºðâ¿¿ëýëò õèéõ .
include
int a[4]={1,2,3,4}; int *p[4]={ a,a+1,a+2,a+3};
int **ip=p;
char **cp=(char**p);
void **pp=(void**)p;
main()
{ printf(“int: %d\n”,**ip);
printf(“char: %d\n”,**(int**)cp);
printf(“void: %d\n”, **(int**)pp);
}
Òýìäýãò ìºð ìàññèâ
Òýìäýãò ìºðò çààã÷ àøèãëàí õàíäàõ íü 1 õýìæýýñò ìàññèâò çààã÷ àøèãëàí õàíäàõòàé èæèë.Õàðèí òýìäýãò ìºð òºðëèéí ìàññèâûí ýëåìåíò¿¿äýä çààã÷èéí çààã÷ àøèãëàí õàíäâàë èë¿¿ òîõèðîìæòîé.
char*c[ ]={“Input”, “Add”,”Data”,”Debug”};
char **cp[ ]={c,c+1,c+2,c+3};
char***cpp=cp;
Òýìäýãò ìºð ìàññèâ
char *c[ ]={“Input”,”Add”,”Data”, ”Debug”};
char**cp[ ]={ c,c+1,c+2,c+3};
char ***cpp=cp;
-printf(“%s\n”,*(*(++cpp))); /*Add*/
/* ++cpp; **cpp; */
-printf(“%s\n”, (*(--(*(++cpp))))+1; /*dd*/
/* ++cpp; --*cpp; **cpp+1; */
Á¿òýö òºðëèéí çààã÷ çàðëàõ:
struct <á¿òöèéí íýð> * <çààã÷èéí íýð>
Á¿òýö òºðëèéí çààã÷ îáüåêòûí ãèø¿¿í ýëåìåíòýä õàíäàõ
á¿òöèéí íýð ãèø¿¿í õóâüñàã÷;
Æèøýý:
include
struct student {
char Name[20];
int grade;
} sw
struct student *p=&sw;
main()
{ scanf(“%s”,p Name); scanf(“%d”,&p grade);
printf(“\n Name=%s”,p grade);
printf(“Grade=%d\n”,p grade)’
}
Á¿òýö òºðºë áà çààã÷
Äàðààõ àðãààõ õàíäàæ áîëäîã.
(*Á¿òöèéí íýð). Ãèø¿¿í õóâüñàã÷;
Æèøýý:
main()
{ scanf(“%s”,(*p).Name); scanf(“%d”,&(*p).grade);
printf(“\n Name=%s”,(*p).grade);
printf(“Grade=%d\n”,(*p).grade);
}
¿éëäýë :
Ýíý ¿éëäýë íü ( )¿éëäëýýñ áàãà çýðýãëýëòýé.Õàðèí óíàð ¿éëäë¿¿äýýñ ºíäºð çýðýãëýëòýé ¿éëääýë þì. Èéìä:
++ð Age èëýðõèéëýëèéí õóâüä ð çààã÷èéí óòãà áèø , Age õóâüñàã÷èéí óòãà ººð÷ëºãäºíº.
Õàðèí (++p) Age èëýðõèéëëèéí õóâüä ð çààã÷èéí óòãà íýìýãäýíý.
include
struct Instit {
char*depart ; int total;
char*depart 1; int total;
} stand={“Ïðîãðàì õàíãàìæ ” ,120, “Òåõíèê õàíãàìæ ”,80};
int sum(dep_num)
struct Instit*dep_num;
{ return (dep_num Total+dep_num Total);
}
main()
{ printf(“Total:%d”,sum(&stand)); }
Îëîí õýìæýýñò ìàññèâ áà çààã÷
Ñè õýëýíä 2 õýìæýýñò ìàññèâûã 1 õýìæýýñò ìàññèâóóäûí ìàññèâ áàéäëààð ä¿ðñýëäýã. Òèéìýýñ ìàññèâò çààã÷ àøèãëàí õàíäàõäàà äàðààõ áàéäëààð õàíääàã.
*(A+i) áîë i-ð ìºðèéí ýõíèé ýëåìåíòèéí õàÿã
*(A+i)+j áîë i-ð ìºðèéí j-ð ýëåìåíòèéí õàÿã
*(*(A+i)+j áîë i-ð ìºðèéí j-ð ýëåìåíòèéí óòãà
Îëîí õýìæýýñò ìàññèâ áà çààã÷
ªºðººð õýëáýë äàðààõ áè÷ëýã¿¿ä àäèëõàí.
&A[i][j]==*(A+i)+j
A[i][j]==*(*(A+i)+j)
A[i]==&A[i][0]
A[i][0]==*A[i]
A[i][j]==*(A[i]+j)
Æèøýý 1 : 2 õýìæýýñò ìàññèâûã õýâëýõ .
for(i=0; i<10; i++)
{ for (j=0;j<10; j++) printf(“%d”,*(*(A+i)+j));
printf(“\n”);
}
Æèøýý 2: 2 õýìæýýñò ìàññèâò óòãà îëãîõ.
for(i=0;k=0; i<10;i++)
for(j=0; j<10; j++) *(*(A+i)+j)=k++;
Çààã÷èéí çààã÷
Çààã÷èéã çààõ õóâüñàã÷ûã çààã÷èéí çààã÷ ãýíý. ªºðººð õýëáýë çààã÷ îáüåêòûã çààäàã õóâüñàã÷ þì.
Èéì õýëáýðèéí çààã÷èéã îëîí õýìæýýñò ìàññèâ áà ìºð òýìäýãòèéí õóâüä õýðýãëýõýä òîõèðîìæòîé áàéäàã.
Çààã÷èéí çààã÷ õóâüñàã÷ûã çàðëàõ:
<òºðºë>**<çààã÷èéí íýð>;
æèøýý íü : int **p;
çààã÷èéí çààã÷èä óòãà îëãîõ :
<çààã÷èéí íýð>=&<õóâüñàã÷èéí íýð>
æèøýý íü : p=&array;
æèøýý íü :
int a[4]={1,2,3,4};
int*p[4]={a,a+1,a+2,a+3};
int **pp=p; çààã÷èéí ìàññèâ
çààã÷èéí çààã÷ õóâüñàã÷
pp++;
printf(“%d”,*pp); /*2*/
printf(“%d”,**pp++); /*2*/
2. int a[4]={1,2,3,4};
int *p[4]={a,a+1,a+2,a+3};
a+2
int **pp=p;
**++pp; /*4*/
++**pp; /*5*/
*(--*pp); /*3*/
Õºðâ¿¿ëýëò õèéõ
-æèøýýíä int òºðºëò p çààã÷èéí çààã÷ àøèãëàâ.
-Õàðèí òºðºëò áèø çààã÷ áóþó void òºðëèéí çààã÷èéí çààã÷ àøèãëàõ ìºí ÿëãààòàé òºðºëòýé çààã÷ààð îáüåêòîä õàíäàõ ¿åä õºðâ¿¿ëýëò õèéíý.
-çààã÷èéí çààã÷ õóâüñàã÷ äýýð õºðâ¿¿ëýëò õèéõäýý äàðààõ áè÷ëýã àøèãëàíà.
-áè÷ëýã: (òºðºë**)
Çààã÷èéí çààã÷ äýýð õºðâ¿¿ëýëò õèéõ .
include
int a[4]={1,2,3,4}; int *p[4]={ a,a+1,a+2,a+3};
int **ip=p;
char **cp=(char**p);
void **pp=(void**)p;
main()
{ printf(“int: %d\n”,**ip);
printf(“char: %d\n”,**(int**)cp);
printf(“void: %d\n”, **(int**)pp);
}
Òýìäýãò ìºð ìàññèâ
Òýìäýãò ìºðò çààã÷ àøèãëàí õàíäàõ íü 1 õýìæýýñò ìàññèâò çààã÷ àøèãëàí õàíäàõòàé èæèë.Õàðèí òýìäýãò ìºð òºðëèéí ìàññèâûí ýëåìåíò¿¿äýä çààã÷èéí çààã÷ àøèãëàí õàíäâàë èë¿¿ òîõèðîìæòîé.
char*c[ ]={“Input”, “Add”,”Data”,”Debug”};
char **cp[ ]={c,c+1,c+2,c+3};
char***cpp=cp;
Òýìäýãò ìºð ìàññèâ
char *c[ ]={“Input”,”Add”,”Data”, ”Debug”};
char**cp[ ]={ c,c+1,c+2,c+3};
char ***cpp=cp;
-printf(“%s\n”,*(*(++cpp))); /*Add*/
/* ++cpp; **cpp; */
-printf(“%s\n”, (*(--(*(++cpp))))+1; /*dd*/
/* ++cpp; --*cpp; **cpp+1; */
Òýìäýãò ìºð
Òýìäýãò ìºð
Òýìäýãò ìºð íü ASCII ñèñòåìýýð êîäëîãäñîí òýìäýãòèéí äàðààëàë þì.
Òýìäýãò¿¿ä íü :
¿ñýã: ABC….XYZ,abc…xyz
öèôð: 0123…9
Òóñãàé òýìäýãò: +, - ,*, / , \ , $, #
Òýìäýãò ìºð òºðëèéí õóâüñàã÷ûã Ñè õýëýíä Char ò¿ëõ¿¿ð ¿ãýýð , ìàññèâ õýëáýðýýð çàðëàíà.
char a[15];
Àíõíû óòãà îëãîõ
Òýìäýãò ìºðä äàðààõ õýëáýð¿¿äýýð àíõíû óòãà îëãîæ çàðëàäàã.
char a[8]=”Tsakhim;
char name[25]=”Dorj”;
char grades[5]={‘A’,’B’,’C’,’D’,’\ 0};
Òýìäýãò ìºðèéã ãàðààñ óíøèõäàà & òýìäýãòèéã scanf-ä àøèãëàäàãã¿é.
scanf(“%s”,a);
Ó÷èð òýìäýãò ìºð íü ìàññèâ ó÷èð òýìäýãò ìºðèéí íýð íü ººðºº õàÿã áàéäàã. Èéìýýñ õàÿã àâàõ ¿éëäýë øààðäëàãàã¿é.
Èëýðõèéëýëä àøèãëàõ
-Òýìäýãò ìºð òºðëèéí õóâüñàã÷äûã øóóä èëýðõèéëýëä îðîëöóóëàõ áîëîìæã¿é.
-ººðººð õýëáýë òýìäýãò ìºð òºðºë íü îëîí ýëåìåíòýýñ á¿ðäýõ íèéëìýë òºðºë ó÷èð 1 ýëåìåíò íü ë èëýðõèéëýëä îðîëöîõîîñ áèø á¿õëýýðýý á¿õëýýðýý èëýðõèéëýëä îðîëöäîãã¿é.
-èéìä ¿éëäë¿¿ä íü áîëîìæã¿é ¿éëäë¿¿ä þì.
char a[15];
a=”Hello!!! ”; a=a+”world”;
-èéìä ýäãýýð ¿éëäë¿¿äèéã ôóíêöýýð ã¿éöýòãýäýã.
Òýìäýãò ìºðä óòãà îëãîõ
Strcpy () ôóíêö
Áè÷èãäýõ õýëáýð: char*strcpy (char*s1, const char*s2); /*S2 òýìäýãò ìºðèéí óòãûã S1 òýìäýãò ìºðò îëãîõ */
#include
char str[ ]=”Ñåìèñòð 1”, str [ ]= ”Ñåìèñòð 2 ”;
main( )
{ strcpy(str , str 1); /*str=str1*/
printf(“Òýìäýãò ìºð =%s\n”, str);
}
¯ð ä¿í: Ñåìèñòð 2
Òýìäýãò ìºð¿¿äèéã çàëãàõ strcat ôóíêö
Áè÷èãäýõ õýëáýð: char strcat (char S1, const char*S2);
include
char str [100], str [100];
main()
{ printf(“str=”); scanf(“%s”,&str); /*ñåìèñòð 1*/
strcat(str ,”õàâàð”); /* S1=S1+S2 */
printf(“%s \n”,str);
} ¯ð ä¿í: Ñåìèñòð õàâàð .
Òýìäýãò ìºð õàðüöóóëàõ strcmp ôóíêö
Áè÷èãäýõ õýëáýð: int strcmp (const char* S1, const char*S2);
Õýðýâ áóöààõ óòãà íü :
==0 áîë S1==S2 (òýíö¿¿)
>0 áîë S1>S2 (S1 íü èõ)
<0 áîë S1
i=strcmp(“ààð ”,”ààñ”);
if(I==0) printf(“Òýìäýãò ìºð¿¿ä èæèë ”);
else() if(i>=0) printf(“ \’ààð \’ íü èõ áàéíà ”);
printf(“ \’ààc \’ íü èõ áàéíà ”);
…
Òýìäýãò ìºðèéí óðòûã òîäîðõîéëîõ strlen ôóíêö
Áè÷èãäýõ õýëáýð: int strlen (char*s);
Òýìäýãò ìºðèéí óðòûã òîîöîõäîî òºãñãºëèéí “ \0 ”òýìäýãòèéã òîîöîõã¿é.
#include
char str[ ]=”Ñåìèñòð õàâàð ”; int count;
main()
{ count=strlen(str);
printf(“Òýìäýãò ìºðèéí óðò =%d”, count);
} ¿ð ä¿í: Òýìäýãò ìºðèéí óðò 13
Á¿òýö òºðºë
Á¿òýö òºðºë íü óòãûí õóâüä õîîðîíäîî óÿëäàà õîëáîîòîé îëîí òºðëèéí õóâüñàã÷ûí îëîãëîãîîñ òîãòîõ íèéëìýë òºðºë. Á¿òýö ãýæ íýðëýãäýõ ºãºãäëèéí õýëáýð íü ÿíç á¿ðèéí òºðºëòýé ºãºãäë¿¿äèéã õàìòàòãàí òîäîðõîéëæ øèíý òºðëèéã ¿¿ñãýõýä õýðýãëýãäýíý.
Òîäîðõîéëîõ õýëáýð íü :
struct[<Á¿òöèéí íýð >] {
[<òºðºë 1><õóâüñàã÷èéí íýð 1>]
[<òºðºë 2><õóâüñàã÷èéí íýð 2>]
[<òºðºë 3><õóâüñàã÷èéí íýð 3>]
…
[<òºðºë n><õóâüñàã÷èéí íýð n>]
Îþóòíû ìýäýýëýë õàäãàëàõ á¿òýö ¿¿ñãýõ æèøýý àâ÷ ¿çüå.
struct student {
char name [20];
int age;
float GPA;
}
Á¿òöýä àãóóëàãäàõ õóâüñàã÷äûã á¿òöèéí ãèø¿¿í ãýíý.
Á¿òýö òºðëèéí õóâüñàã÷ çàðëàõ :
struct<á¿òöèéí íýð > <õóâüñàã÷ûí íýð >;
æèøýý íü :
struct student sum ;
Çàðëàëò 2
struct student { char name[15];
int age;
} sum;
Çàðëàëò 3
Struct { char name [15];
int age;
} sum;
Àíõíû óòãà îëãîõ
Á¿òýö òºðëèéí õóâüñàã÷èä äàðààõ õýëáýðýýð àíõíû óòãà îëãîíî.
struct student sum={ “Bat”,15};
struct student {
char name[20];
int age;
} sum={”Bold”,20};
Á¿òöèéí ãèø¿¿í ýëåìåíòýää õàíäàõ
Á¿òýö äîòîðõ ýëåìåíòýä õàíäàõûí òóëä òýìäãèéí õýðýãëýíý.
sum.age=18;
sum.GPA=3.0;
printf(“Name:%s”,sum.name);
printf(“Name:%d”,sum.age);
printf(“Name:%f”,sum.gpa);
Á¿òýö òºðºëòýé ìàññèâ
Á¿òýö òºðºëòýé ìàññèâûã çàðëàõ õýëáýð:
struct<Á¿òýö òºðºë><ìàññèâûí íýð>[õýìæýý];
struct student {
char name[20];
int grade;
}; -Á¿òýö òºð뺺 òîäîðõîéëîõ
srtuct student sw323[50]-ìàññèâàà çàðëàõ
Á¿òýö òºðºëòýé ìàññèâûí ýëåìåíòýä õàíäàõ:
Sw323[0].name sw323[0].grade
……………… ………………..
Sw323[50].name sw323[50].grade
Æèøýý:
include
struct student {
char name [20];
int age;
float GPA;
};
struct student Who; /*Õóâüñàã÷ çàðëàõ*/
int i,j;
main()
{ printf(“Îþóòíû íýð:”); scanf(“%s”,Who.name);
printf(“Îþóòíû íàñ:”); scanf(“%d”,&Who.age);
printf(“Îþóòíû ä¿í:”); scanf(“%f”, &Who.GPA);
printf(“Îþóòíû íýð:%s\n”,Who.name);
printf(“Îþóòíû íàñ:%d\n”,Who.age);
printf(“Îþóòíû ä¿í:%f”,Who.GPA);
}
Òýìäýãò ìºð íü ASCII ñèñòåìýýð êîäëîãäñîí òýìäýãòèéí äàðààëàë þì.
Òýìäýãò¿¿ä íü :
¿ñýã: ABC….XYZ,abc…xyz
öèôð: 0123…9
Òóñãàé òýìäýãò: +, - ,*, / , \ , $, #
Òýìäýãò ìºð òºðëèéí õóâüñàã÷ûã Ñè õýëýíä Char ò¿ëõ¿¿ð ¿ãýýð , ìàññèâ õýëáýðýýð çàðëàíà.
char a[15];
Àíõíû óòãà îëãîõ
Òýìäýãò ìºðä äàðààõ õýëáýð¿¿äýýð àíõíû óòãà îëãîæ çàðëàäàã.
char a[8]=”Tsakhim;
char name[25]=”Dorj”;
char grades[5]={‘A’,’B’,’C’,’D’,’\ 0};
Òýìäýãò ìºðèéã ãàðààñ óíøèõäàà & òýìäýãòèéã scanf-ä àøèãëàäàãã¿é.
scanf(“%s”,a);
Ó÷èð òýìäýãò ìºð íü ìàññèâ ó÷èð òýìäýãò ìºðèéí íýð íü ººðºº õàÿã áàéäàã. Èéìýýñ õàÿã àâàõ ¿éëäýë øààðäëàãàã¿é.
Èëýðõèéëýëä àøèãëàõ
-Òýìäýãò ìºð òºðëèéí õóâüñàã÷äûã øóóä èëýðõèéëýëä îðîëöóóëàõ áîëîìæã¿é.
-ººðººð õýëáýë òýìäýãò ìºð òºðºë íü îëîí ýëåìåíòýýñ á¿ðäýõ íèéëìýë òºðºë ó÷èð 1 ýëåìåíò íü ë èëýðõèéëýëä îðîëöîõîîñ áèø á¿õëýýðýý á¿õëýýðýý èëýðõèéëýëä îðîëöäîãã¿é.
-èéìä ¿éëäë¿¿ä íü áîëîìæã¿é ¿éëäë¿¿ä þì.
char a[15];
a=”Hello!!! ”; a=a+”world”;
-èéìä ýäãýýð ¿éëäë¿¿äèéã ôóíêöýýð ã¿éöýòãýäýã.
Òýìäýãò ìºðä óòãà îëãîõ
Strcpy () ôóíêö
Áè÷èãäýõ õýëáýð: char*strcpy (char*s1, const char*s2); /*S2 òýìäýãò ìºðèéí óòãûã S1 òýìäýãò ìºðò îëãîõ */
#include
char str[ ]=”Ñåìèñòð 1”, str [ ]= ”Ñåìèñòð 2 ”;
main( )
{ strcpy(str , str 1); /*str=str1*/
printf(“Òýìäýãò ìºð =%s\n”, str);
}
¯ð ä¿í: Ñåìèñòð 2
Òýìäýãò ìºð¿¿äèéã çàëãàõ strcat ôóíêö
Áè÷èãäýõ õýëáýð: char strcat (char S1, const char*S2);
include
char str [100], str [100];
main()
{ printf(“str=”); scanf(“%s”,&str); /*ñåìèñòð 1*/
strcat(str ,”õàâàð”); /* S1=S1+S2 */
printf(“%s \n”,str);
} ¯ð ä¿í: Ñåìèñòð õàâàð .
Òýìäýãò ìºð õàðüöóóëàõ strcmp ôóíêö
Áè÷èãäýõ õýëáýð: int strcmp (const char* S1, const char*S2);
Õýðýâ áóöààõ óòãà íü :
==0 áîë S1==S2 (òýíö¿¿)
>0 áîë S1>S2 (S1 íü èõ)
<0 áîë S1
i=strcmp(“ààð ”,”ààñ”);
if(I==0) printf(“Òýìäýãò ìºð¿¿ä èæèë ”);
else() if(i>=0) printf(“ \’ààð \’ íü èõ áàéíà ”);
printf(“ \’ààc \’ íü èõ áàéíà ”);
…
Òýìäýãò ìºðèéí óðòûã òîäîðõîéëîõ strlen ôóíêö
Áè÷èãäýõ õýëáýð: int strlen (char*s);
Òýìäýãò ìºðèéí óðòûã òîîöîõäîî òºãñãºëèéí “ \0 ”òýìäýãòèéã òîîöîõã¿é.
#include
char str[ ]=”Ñåìèñòð õàâàð ”; int count;
main()
{ count=strlen(str);
printf(“Òýìäýãò ìºðèéí óðò =%d”, count);
} ¿ð ä¿í: Òýìäýãò ìºðèéí óðò 13
Á¿òýö òºðºë
Á¿òýö òºðºë íü óòãûí õóâüä õîîðîíäîî óÿëäàà õîëáîîòîé îëîí òºðëèéí õóâüñàã÷ûí îëîãëîãîîñ òîãòîõ íèéëìýë òºðºë. Á¿òýö ãýæ íýðëýãäýõ ºãºãäëèéí õýëáýð íü ÿíç á¿ðèéí òºðºëòýé ºãºãäë¿¿äèéã õàìòàòãàí òîäîðõîéëæ øèíý òºðëèéã ¿¿ñãýõýä õýðýãëýãäýíý.
Òîäîðõîéëîõ õýëáýð íü :
struct[<Á¿òöèéí íýð >] {
[<òºðºë 1><õóâüñàã÷èéí íýð 1>]
[<òºðºë 2><õóâüñàã÷èéí íýð 2>]
[<òºðºë 3><õóâüñàã÷èéí íýð 3>]
…
[<òºðºë n><õóâüñàã÷èéí íýð n>]
Îþóòíû ìýäýýëýë õàäãàëàõ á¿òýö ¿¿ñãýõ æèøýý àâ÷ ¿çüå.
struct student {
char name [20];
int age;
float GPA;
}
Á¿òöýä àãóóëàãäàõ õóâüñàã÷äûã á¿òöèéí ãèø¿¿í ãýíý.
Á¿òýö òºðëèéí õóâüñàã÷ çàðëàõ :
struct<á¿òöèéí íýð > <õóâüñàã÷ûí íýð >;
æèøýý íü :
struct student sum ;
Çàðëàëò 2
struct student { char name[15];
int age;
} sum;
Çàðëàëò 3
Struct { char name [15];
int age;
} sum;
Àíõíû óòãà îëãîõ
Á¿òýö òºðëèéí õóâüñàã÷èä äàðààõ õýëáýðýýð àíõíû óòãà îëãîíî.
struct student sum={ “Bat”,15};
struct student {
char name[20];
int age;
} sum={”Bold”,20};
Á¿òöèéí ãèø¿¿í ýëåìåíòýää õàíäàõ
Á¿òýö äîòîðõ ýëåìåíòýä õàíäàõûí òóëä òýìäãèéí õýðýãëýíý.
sum.age=18;
sum.GPA=3.0;
printf(“Name:%s”,sum.name);
printf(“Name:%d”,sum.age);
printf(“Name:%f”,sum.gpa);
Á¿òýö òºðºëòýé ìàññèâ
Á¿òýö òºðºëòýé ìàññèâûã çàðëàõ õýëáýð:
struct<Á¿òýö òºðºë><ìàññèâûí íýð>[õýìæýý];
struct student {
char name[20];
int grade;
}; -Á¿òýö òºð뺺 òîäîðõîéëîõ
srtuct student sw323[50]-ìàññèâàà çàðëàõ
Á¿òýö òºðºëòýé ìàññèâûí ýëåìåíòýä õàíäàõ:
Sw323[0].name sw323[0].grade
……………… ………………..
Sw323[50].name sw323[50].grade
Æèøýý:
include
struct student {
char name [20];
int age;
float GPA;
};
struct student Who; /*Õóâüñàã÷ çàðëàõ*/
int i,j;
main()
{ printf(“Îþóòíû íýð:”); scanf(“%s”,Who.name);
printf(“Îþóòíû íàñ:”); scanf(“%d”,&Who.age);
printf(“Îþóòíû ä¿í:”); scanf(“%f”, &Who.GPA);
printf(“Îþóòíû íýð:%s\n”,Who.name);
printf(“Îþóòíû íàñ:%d\n”,Who.age);
printf(“Îþóòíû ä¿í:%f”,Who.GPA);
}
Ìàññèâ
Ìàññèâ
Èæèë çîðèëãîîð õýðýãëýãääýã îëîí óòãûã àøèãëàõ õàäãàëàõäàà äàðààõ áàéäëààð îëîí õóâüñàã÷èä çàðëàæ áîëíî.
Int name 1=101 ; int name 2=202; int name 3=303;
Õóâüñàã÷äûí òîî èõñýõ ¿åä òýäãýýðòýé àæëóóä èõ õ¿íäðýëòýé áàéäàã áà ýíý ¿åä ìàññèâ ãýæ íýðëýãäýõ íèéëìýë òºðëèéã àøèãëàõ íü òîõèðîìòîé.
Èæèë òºðëèéí îëîí óòãûã õàäãàëàõ áîëîìæòîé ºãºãäëèéí íèéëìýë òºðëèéã ìàññèâ ãýíý. Ìàññèâ íü îëîí ýëåìåíòòýé ìàòðèö ìýòýýð òºñººëºãäºõ áºãººä ýëåìåíòýä íü õàíäàõûí òóëä òóñãàé äóãààðààð õàíäàíà.ªºðººð õýëáýë ìàññèâèéí ýëåìåíò á¿ð òîäîðõîé äóãààðòàé áàéíà.Ìàññèâèéã çàðëàõûí òóëä õóâüñàã÷ûí íýðèéí àðä [ ] àøèãëàíà. Õîñ õààëòàíä òóõàéí ìàññèâûí ýëåìåíòèéã òîîã áè÷íý.
Íýã õýìæýýñò ìàññèâûã çàðëàõ
Íýã õýìæýýñò ìàññèâ ãýäýã íü øóãàìàí ìàññèâ þì.
< òºðºë >< íýð > [< èíäåêñ >]
Æèøýý: int a[5];
Int b[100];
Òºðºë ýëåìåíòèéã òîî
Ìàññèâ ñàíàõ îéä áàéðëàõ
Íýã õýìæýýñò ìàññèâ íü ñàíàõ îéä äàðààëñàí áàéðëàëòàé áàéíà.
int a[5] ìàññèâ ñàíàõ îéä áàéãàà íü:
A[0] A[1] A[4] …
Õýðýâ sizeof ¿éëëèéã àøèãëàí À-ãèéí õýìæýýã îëáîë 10 ãýñýí ¿ð ä¿íã ¿ç¿¿ëíý. Ó÷èð íü int òºðºë íü 2 byte õýìæýýòýé áà íèéò 5 ýëåìåíòòýé òóë 5*2=10 byte
Ìàññèâèéí àíõíû óòãûã îëãîõ , çàðëàõ
Ìàññèâèéí ýëåìåíòèéí àíõíû óòãûã { } õààëòàíä áè÷äýã.
int val[ 5]={ 10,40,70,90,120 };
Èíãýæ çàðëàñàí íü ìàññèâûí ýëåìåíò¿¿äýä äàðààõ áàéäëààð óòãà îëãîñîíòîé òýíö¿¿.
val[0]=10; val[1]=40;
val[2]=70; val[3]=90; val[4]=120;
Ñè õýëýíä ìàññèâûí ýëåìåíò¿¿äèéã 0-îîñ ýõëýí äóãààðëàäàã.
Æèøýý íü :
-int a[5]={1,2,3,4,5}; /ýõíèé 5-í ýëåìåíòýä óòãà îëãîõ. /
-int b[20]={0,1,2,3,4,5,6,7,8,9}; /ýõíèé 10 ýëåìåíòýä óòãà îëãîæ áàéíà , áóñàä ýëåìåíò¿¿ä íü 0 óòãàòàé áîëíî. /
-float money [10]={6.23, 2.45, 8.01, 2.97, 6.41};
-char grades[5]={‘A’,’B’,’C’,’D’,\ 0’ };
-char grades[5]=”ABCD'
Àíõíû óòãà îëãîæ çàðëàõ
Ìàññèâûã çàðëàõäàà õîñ õààëòàíä ¿ðãýëæ ýëåìåíòèéí òîîã áè÷èæ áàéõ ¸ñòîé.Õàðèí ìàññèâò àíõíû óòãûã îëãîæ çàðëàõäàà ë òîîã áè÷èõã¿é áàéæ áîëíî.
int ages[5]={5,2,7,40,65,92 } / *Ǻâ* /
int ages[ ]; / *Áóðóó* /
int ages[ ]={5,27,40,65,92}; / *Ǻâ* /
Õýðýâ ìàññèâûí á¿õ ýëåìåíòèéã 0-îîð ä¿¿ðãýõèéã õ¿ñâýë äàðààõ áè÷ëýãèéã àøèãëàíà
foat A[100]={0,0} ; / *Á¿õ ýëåìåíòèéã òýãëýõ * /
Æèøýýíä ìàññèâûí ýõíèé íýã ýëåìåíòýä óòãà îëãîæ áàéíà. Ãýâ÷ ìàññèâèéí ÿäàæ íýã ýëåìåíòýä àíõíû óòãûã íü îëãîâîë Ñè áóñàä ýëåìåíòèéã íü òýãýýð ä¿¿ðãýíý.
Ìàññèâûí ýëåìåíòýä óòãà îëãîõ
Ìàññèâûí ýëåìåíòýä óòãà îëãîõ ìºí ýëåìåíò äýýðõ ¿éëäë¿¿ä íü åðäèéí õóâüñàã÷èä óòãà îëãîõ , èëýðõèéëýëä îðîëöîõ õýëáýðòýé èæèë áàéíà.
a[1]=20; a[6]=a[2]; a[0]=i; a[1]=b[i];
x=y+a[3]*a[i]; printf(“3-ð ýëåìåíò íü :%d”, a[3] );
Ìàññèâûí ýëåìåíòéèã ãàðààñ óíøèõ
Ìàññèâûí ýëåìåíòèéã õýðýãëýõ íü õóâüñàã÷ àøèãëàõ õýëáýðòýé èæèë ó÷èð ýëåìåíò¿¿¿äèéã ãàðààñ óíøèõäàà äàðààõ áàéäëààð óíøèíà.
scanf(“%d”,& a[1] );
scanf(“%d”,& a[2] );
scanf(“%d”,& a[3] );
Ìàññèâûí ýëåìåò¿¿äèéã ãàðààñ óíøèõäàà öèêë àøèãëàõ íü òîõèðîìæòîé.
Æèøýý íü:
Æèøýýíä öèêëèéí òîîëóóð 0-îîñ 9 õ¿ðòýëõ óòãûã àâàõ áºãººä scanf ôóíêö íü a[0]…a[9] ýëåìåíò¿¿äèéí óòãûã ãàðààñ óíøèíà.
int a[10], i;
for (i=0; i<10; i++)
{ printf(“a[%d]=”, i);
scanf(“%d”, &a[i]);
} ¯ð ä¿í : a[0]=101 a[1]=122 … a[9]=222
Ìàññèâûí ýëåìåíò¿¿äèéã õýâëýõ
Ìàññèâûí çàðèì ýëåìåíò¿¿äèéã õýâëýõäýý äàðààõ áàéäëààð õýâëýíý.
printf(“%d”,a[0] );
printf(“%d”,a[1] );
printf(“%d”, a[2] );
Ìàññèâûí á¿õ ýëåìåíò¿¿äèéã õýâëýõäýý öèêë àøèãëàõ íü òîõèðîìæòîé.
int a[10],i ;
for(i=0; i<10; i++) printf(“A[%d]=%d\n ”, i, a[i]);
Õî¸ð õýìæýýñò ìàññèâ
Ñè õýëýíä íýãýýñ îëîí õýìæýýñò ìàññèâ çàðëàí àøèãëàõ áîëîìæòîé áàéíà.
Îëîí õýìæýýñò ìàññèâ äýýð õýðõýí ààæèëëàõûã õî¸ð õýìæýýñò áóþó õ¿ñíýãò ìàÿãìéí ìàññèâ äýýð àâ÷ ¿çüå.
Èéì ìàñèâûã ýëåìåíòýä ìºð , áàãàíà ãýñýí 2 äóãààðààð õàíäàíà. Äóãààðëàõ óòãà íü ìºí ë 0-îîñ ýõýëíý.
Õî¸ð õýìæýýñò ìàññèâ
À Ìàññèâ (3 ìºð, 4 áàãàíàòàé )
A[0][0] A[0][1] A[0][2] A[0][3]
A[1][0] A[1][1] A[1][2] A[1][3]
A[2][0] A[2][1] A[2][2] A[2][3]
Õî¸ð õýìæýýñò ìàññèâ ñàíàõ îéä
2 õýìæýýñò ìàññèâ ñàíàõ îéä áàéðëàõ íü
A[0][0] A[0][1] A[0][2] A[0][3] A[1][0] A[1][1]
Õî¸ð õýìæýýñò ìàññèâûí ñàíàõ îé äàõü õýìæýýã äàðààõ áàéäëààð îëíî.
̺ðèéí òîî* áàãàíûí òîî*òºðëèéí õýìæýý
Õî¸ð õýìæýýñò ìàññèâûã çàðëàõ
<òºðºë><íýð>[<èíäåêñ>][<èíäåêñ>]
ýñâýë
<òºðºë><íýð>[<èíäåêñ>]
Æèøýý íü:
int a[3][4];
int b[2][5];
ìºðèéí òîî áàãàíûí òîî
Ìàññèâò àíõíû óòãà îëãîõ
2 õýìæýýñò ìàññèâûí àíõíû óòãûã îëãîõäîî íýã õýìæýýñò ìàññèâò àíõíû óòãà îëãîäîãòîé òºñòýé áóþó ýíý ìàññèâûã íýã õýìæýýñò ìàññèâóóäûí ìàññèâ áàéäëààð îéëãîõîîð áè÷ëýãòýé áàéäàã.
int a[3][2]={{1,2} , {3,4} ,{5,6}};
int b[3][3]={{1,2,3} , {4,5,6} ,{7,8,9}};
int A[3][3]={1,2,3,4,5,6,7,8,9};
Óòãà îëãîõ , èëýðõèéëýëä àøèãëàõ
a[1][1]=20; a[0][2]=I; a[1][1]=b[i][1];
x=y+a[3][1]*a[i][1]; printf(“[1,3]-ð ýëåìåíò íü :%d”, a[1][3] );
scanf(“%d”, & a[1][1]);
scanf(“%d”, & a[2][1]);
scanf(“%d”, & a[3][1]);
Ãàðààñ óíøèõ
2 õýìæýýñò ìàññèâûí ýëåìåíò¿¿äèéã ãàðààñ óíøèõäàà äàâõàð öèêë àøèãëàõ íü ç¿éòýé. 1 öèêë íü ìºðèéí äóãààðûã òîäîðõîéëíî.ͺ㺺 íü áàãàíûí äóãààðûã òîäîðõîéëíî.
int a[2][2],I,j; ¯ð ä¿í íü :
for(i=0;i<2;i++)
for(j=0;j<2;j++)
{ printf(“a[%d][%d]=”,i,j );
scanf(“%d”,& a[i][j]); }
2 õýìæýýñò ìàññèâûã õýâëýõ
Íýã öèêë íü ìºðèéí äóãààðûã òîäîðõîéëíî .ͺ㺺 íü áàãàíûí äóãààðûã òîäîðõîéëíî.
int a[2][2],I,j; ¯ð ä¿í íü :
for(i=0;i<2;i++)
for(j=0;j<2;j++)
{ printf(“%7d”,a[i],[j] );
printf(“\n”); }
Èæèë çîðèëãîîð õýðýãëýãääýã îëîí óòãûã àøèãëàõ õàäãàëàõäàà äàðààõ áàéäëààð îëîí õóâüñàã÷èä çàðëàæ áîëíî.
Int name 1=101 ; int name 2=202; int name 3=303;
Õóâüñàã÷äûí òîî èõñýõ ¿åä òýäãýýðòýé àæëóóä èõ õ¿íäðýëòýé áàéäàã áà ýíý ¿åä ìàññèâ ãýæ íýðëýãäýõ íèéëìýë òºðëèéã àøèãëàõ íü òîõèðîìòîé.
Èæèë òºðëèéí îëîí óòãûã õàäãàëàõ áîëîìæòîé ºãºãäëèéí íèéëìýë òºðëèéã ìàññèâ ãýíý. Ìàññèâ íü îëîí ýëåìåíòòýé ìàòðèö ìýòýýð òºñººëºãäºõ áºãººä ýëåìåíòýä íü õàíäàõûí òóëä òóñãàé äóãààðààð õàíäàíà.ªºðººð õýëáýë ìàññèâèéí ýëåìåíò á¿ð òîäîðõîé äóãààðòàé áàéíà.Ìàññèâèéã çàðëàõûí òóëä õóâüñàã÷ûí íýðèéí àðä [ ] àøèãëàíà. Õîñ õààëòàíä òóõàéí ìàññèâûí ýëåìåíòèéã òîîã áè÷íý.
Íýã õýìæýýñò ìàññèâûã çàðëàõ
Íýã õýìæýýñò ìàññèâ ãýäýã íü øóãàìàí ìàññèâ þì.
< òºðºë >< íýð > [< èíäåêñ >]
Æèøýý: int a[5];
Int b[100];
Òºðºë ýëåìåíòèéã òîî
Ìàññèâ ñàíàõ îéä áàéðëàõ
Íýã õýìæýýñò ìàññèâ íü ñàíàõ îéä äàðààëñàí áàéðëàëòàé áàéíà.
int a[5] ìàññèâ ñàíàõ îéä áàéãàà íü:
A[0] A[1] A[4] …
Õýðýâ sizeof ¿éëëèéã àøèãëàí À-ãèéí õýìæýýã îëáîë 10 ãýñýí ¿ð ä¿íã ¿ç¿¿ëíý. Ó÷èð íü int òºðºë íü 2 byte õýìæýýòýé áà íèéò 5 ýëåìåíòòýé òóë 5*2=10 byte
Ìàññèâèéí àíõíû óòãûã îëãîõ , çàðëàõ
Ìàññèâèéí ýëåìåíòèéí àíõíû óòãûã { } õààëòàíä áè÷äýã.
int val[ 5]={ 10,40,70,90,120 };
Èíãýæ çàðëàñàí íü ìàññèâûí ýëåìåíò¿¿äýä äàðààõ áàéäëààð óòãà îëãîñîíòîé òýíö¿¿.
val[0]=10; val[1]=40;
val[2]=70; val[3]=90; val[4]=120;
Ñè õýëýíä ìàññèâûí ýëåìåíò¿¿äèéã 0-îîñ ýõëýí äóãààðëàäàã.
Æèøýý íü :
-int a[5]={1,2,3,4,5}; /ýõíèé 5-í ýëåìåíòýä óòãà îëãîõ. /
-int b[20]={0,1,2,3,4,5,6,7,8,9}; /ýõíèé 10 ýëåìåíòýä óòãà îëãîæ áàéíà , áóñàä ýëåìåíò¿¿ä íü 0 óòãàòàé áîëíî. /
-float money [10]={6.23, 2.45, 8.01, 2.97, 6.41};
-char grades[5]={‘A’,’B’,’C’,’D’,\ 0’ };
-char grades[5]=”ABCD'
Àíõíû óòãà îëãîæ çàðëàõ
Ìàññèâûã çàðëàõäàà õîñ õààëòàíä ¿ðãýëæ ýëåìåíòèéí òîîã áè÷èæ áàéõ ¸ñòîé.Õàðèí ìàññèâò àíõíû óòãûã îëãîæ çàðëàõäàà ë òîîã áè÷èõã¿é áàéæ áîëíî.
int ages[5]={5,2,7,40,65,92 } / *Ǻâ* /
int ages[ ]; / *Áóðóó* /
int ages[ ]={5,27,40,65,92}; / *Ǻâ* /
Õýðýâ ìàññèâûí á¿õ ýëåìåíòèéã 0-îîð ä¿¿ðãýõèéã õ¿ñâýë äàðààõ áè÷ëýãèéã àøèãëàíà
foat A[100]={0,0} ; / *Á¿õ ýëåìåíòèéã òýãëýõ * /
Æèøýýíä ìàññèâûí ýõíèé íýã ýëåìåíòýä óòãà îëãîæ áàéíà. Ãýâ÷ ìàññèâèéí ÿäàæ íýã ýëåìåíòýä àíõíû óòãûã íü îëãîâîë Ñè áóñàä ýëåìåíòèéã íü òýãýýð ä¿¿ðãýíý.
Ìàññèâûí ýëåìåíòýä óòãà îëãîõ
Ìàññèâûí ýëåìåíòýä óòãà îëãîõ ìºí ýëåìåíò äýýðõ ¿éëäë¿¿ä íü åðäèéí õóâüñàã÷èä óòãà îëãîõ , èëýðõèéëýëä îðîëöîõ õýëáýðòýé èæèë áàéíà.
a[1]=20; a[6]=a[2]; a[0]=i; a[1]=b[i];
x=y+a[3]*a[i]; printf(“3-ð ýëåìåíò íü :%d”, a[3] );
Ìàññèâûí ýëåìåíòéèã ãàðààñ óíøèõ
Ìàññèâûí ýëåìåíòèéã õýðýãëýõ íü õóâüñàã÷ àøèãëàõ õýëáýðòýé èæèë ó÷èð ýëåìåíò¿¿¿äèéã ãàðààñ óíøèõäàà äàðààõ áàéäëààð óíøèíà.
scanf(“%d”,& a[1] );
scanf(“%d”,& a[2] );
scanf(“%d”,& a[3] );
Ìàññèâûí ýëåìåò¿¿äèéã ãàðààñ óíøèõäàà öèêë àøèãëàõ íü òîõèðîìæòîé.
Æèøýý íü:
Æèøýýíä öèêëèéí òîîëóóð 0-îîñ 9 õ¿ðòýëõ óòãûã àâàõ áºãººä scanf ôóíêö íü a[0]…a[9] ýëåìåíò¿¿äèéí óòãûã ãàðààñ óíøèíà.
int a[10], i;
for (i=0; i<10; i++)
{ printf(“a[%d]=”, i);
scanf(“%d”, &a[i]);
} ¯ð ä¿í : a[0]=101 a[1]=122 … a[9]=222
Ìàññèâûí ýëåìåíò¿¿äèéã õýâëýõ
Ìàññèâûí çàðèì ýëåìåíò¿¿äèéã õýâëýõäýý äàðààõ áàéäëààð õýâëýíý.
printf(“%d”,a[0] );
printf(“%d”,a[1] );
printf(“%d”, a[2] );
Ìàññèâûí á¿õ ýëåìåíò¿¿äèéã õýâëýõäýý öèêë àøèãëàõ íü òîõèðîìæòîé.
int a[10],i ;
for(i=0; i<10; i++) printf(“A[%d]=%d\n ”, i, a[i]);
Õî¸ð õýìæýýñò ìàññèâ
Ñè õýëýíä íýãýýñ îëîí õýìæýýñò ìàññèâ çàðëàí àøèãëàõ áîëîìæòîé áàéíà.
Îëîí õýìæýýñò ìàññèâ äýýð õýðõýí ààæèëëàõûã õî¸ð õýìæýýñò áóþó õ¿ñíýãò ìàÿãìéí ìàññèâ äýýð àâ÷ ¿çüå.
Èéì ìàñèâûã ýëåìåíòýä ìºð , áàãàíà ãýñýí 2 äóãààðààð õàíäàíà. Äóãààðëàõ óòãà íü ìºí ë 0-îîñ ýõýëíý.
Õî¸ð õýìæýýñò ìàññèâ
À Ìàññèâ (3 ìºð, 4 áàãàíàòàé )
A[0][0] A[0][1] A[0][2] A[0][3]
A[1][0] A[1][1] A[1][2] A[1][3]
A[2][0] A[2][1] A[2][2] A[2][3]
Õî¸ð õýìæýýñò ìàññèâ ñàíàõ îéä
2 õýìæýýñò ìàññèâ ñàíàõ îéä áàéðëàõ íü
A[0][0] A[0][1] A[0][2] A[0][3] A[1][0] A[1][1]
Õî¸ð õýìæýýñò ìàññèâûí ñàíàõ îé äàõü õýìæýýã äàðààõ áàéäëààð îëíî.
̺ðèéí òîî* áàãàíûí òîî*òºðëèéí õýìæýý
Õî¸ð õýìæýýñò ìàññèâûã çàðëàõ
<òºðºë><íýð>[<èíäåêñ>][<èíäåêñ>]
ýñâýë
<òºðºë><íýð>[<èíäåêñ>]
Æèøýý íü:
int a[3][4];
int b[2][5];
ìºðèéí òîî áàãàíûí òîî
Ìàññèâò àíõíû óòãà îëãîõ
2 õýìæýýñò ìàññèâûí àíõíû óòãûã îëãîõäîî íýã õýìæýýñò ìàññèâò àíõíû óòãà îëãîäîãòîé òºñòýé áóþó ýíý ìàññèâûã íýã õýìæýýñò ìàññèâóóäûí ìàññèâ áàéäëààð îéëãîõîîð áè÷ëýãòýé áàéäàã.
int a[3][2]={{1,2} , {3,4} ,{5,6}};
int b[3][3]={{1,2,3} , {4,5,6} ,{7,8,9}};
int A[3][3]={1,2,3,4,5,6,7,8,9};
Óòãà îëãîõ , èëýðõèéëýëä àøèãëàõ
a[1][1]=20; a[0][2]=I; a[1][1]=b[i][1];
x=y+a[3][1]*a[i][1]; printf(“[1,3]-ð ýëåìåíò íü :%d”, a[1][3] );
scanf(“%d”, & a[1][1]);
scanf(“%d”, & a[2][1]);
scanf(“%d”, & a[3][1]);
Ãàðààñ óíøèõ
2 õýìæýýñò ìàññèâûí ýëåìåíò¿¿äèéã ãàðààñ óíøèõäàà äàâõàð öèêë àøèãëàõ íü ç¿éòýé. 1 öèêë íü ìºðèéí äóãààðûã òîäîðõîéëíî.ͺ㺺 íü áàãàíûí äóãààðûã òîäîðõîéëíî.
int a[2][2],I,j; ¯ð ä¿í íü :
for(i=0;i<2;i++)
for(j=0;j<2;j++)
{ printf(“a[%d][%d]=”,i,j );
scanf(“%d”,& a[i][j]); }
2 õýìæýýñò ìàññèâûã õýâëýõ
Íýã öèêë íü ìºðèéí äóãààðûã òîäîðõîéëíî .ͺ㺺 íü áàãàíûí äóãààðûã òîäîðõîéëíî.
int a[2][2],I,j; ¯ð ä¿í íü :
for(i=0;i<2;i++)
for(j=0;j<2;j++)
{ printf(“%7d”,a[i],[j] );
printf(“\n”); }
Õýðýãëýã÷èéí ôóíêö
Õýðýãëýã÷èéí ôóíêö
Ôóíêö íü ïðîãðàìä îëîí áàãòàõ õèéãäýõ ¿éëäëèéã áàãàñãàæ , ¿éëäë¿¿äèéã á¿ëýãëýæ ºãäºã.
Ôóíêö òîäîðõîéëîõ áè÷ëýã :
<áóöààõ óòãûí òºðºë > < Ôóíêö íýð > (< Àðãóìåíòóóä >)
< Àðãóìåíòûí çàðëàëò >
{< Ëîêàëü õóâüñàã÷äûã çàðëàõ > ;
< Ôóíêöûí ¿íäñýí áèå áóþó êîìàíäóóä > ;
…
return ( áóöààõ óòãà );
}
• Õýðýâ ôóíêö óòãà áóöààõ øààðäëàãàòàé áîë ôóíêöûí íýðèéí ºìíº òóõàéí ôóíêöýýñ áóöààõ óòãûí òºðëèéã áè÷èæ ºãíº.
• Õýðýâ ôóíêö óòãà áóöààäàãã¿é áîë ò¿¿íèé íýðèéí ºìíº íü void ò¿ëõ¿¿ð ¿ãèéã áè÷èæ ºãíº ýñâýë åðººñºº ò¿ëõ¿¿ð ¿ã áè÷èõã¿é.
• Õýðýâ ôóíêö ðóó àëèâàà óòãà äàìæäàã áîë ò¿¿íèéã õ¿ëýýæ àâàõ õóâüñàã÷äûã àðãóìåíòóóä ãýæ íýðëýäýã áà õóâüñàã÷äûã ôóíêöûí íýðèéí àðä ( ) õààëòàíä òàñëàëààð çààãëàæ áè÷èæ ºãíº.
• Õýðýâ ôóíêö óòãà õ¿ëýýí àâäàãã¿é áîë () õààëòàíä þó ÷ áè÷èõã¿é.Àðãóìåíòóóäûí òºðëèéã áóþó òýäíèé çàðëàëòûã äàðààãèéí ìºðä õóâüñàã÷ çàðëàäàã øèãýýð çàðëàæ ºãíº.
• Ëîêàëü õóâüñàã÷äûã çàðëàõ õýñýãò òóõàéí ôóíêö äîòîð ë õýðýãëýãäýõ õóâüñàã÷äûã çàðëàæ ºãíº.
• Ôóíêöûí áèåèéã {} õààëòàíä áè÷èæ ºãíº.
Õýðýãëýã÷èéí ôóíêö
int Max ( a, b )
int a, b;
{ int k;
k=(a>b) ? a:b;
printf(“Max=%d ”, k);
return k ;
Ýíý ôóíêöûã ò¿¿íèé íýðýýð àðãóìåíòèéã íü äàìæóóëàõ äóóäíà.
• Sum ( ); / àðãóìåíòã¿é ôóíêö äóóäàõ
• Sum (5,7); / òîãòìîë óòãûã ôóíêöýä äàìæóóëàõ
• Sum (i,k); / õóâüñàã÷äûí óòãûã äàìæóóëàõ
• i=sum( 5,7); / Óòãà áóöààäàã ôóíêöûã àøèãëàõ
• i=sum(i,k);
• i=m+sum(5,k); / Èëýðõèéëýëä àøèãëàõ
Ôóíêöýýñ óòãà áóöààõ ¿éëäýë
Ñè õýëýíä ôóíêöýýñ óòãà áóöààõäàà return ò¿ëõ¿¿ð ¿ãèéã õýðýãëýäýã.
Áè÷èãäýõ õýëáýð :
Return [(]<èëýðõèéëýë > [ )];
Æèøýý : return a+b;
return (a+b);
return a;
return (a);
Return ¿éëäýë ã¿éöýòãýõýä óäèðäëàãà òóõàéí ôóíêöýýñ ãàðíà.ªºðººð õýëáýë íýã áëîêò ò¿¿íèé àðä áè÷èãäñýí ¿éëäë¿¿ä áèåëýõã¿é.
Int sum(int a, int b)
{ int k ;
k=a+b;
return k;
printf(“sum=%d ”, k); ýíý ¿éëäýë õýçýý ÷ áèåëýãäýõã¿é.
Ôóíêöûã çàðëàõ
• Õýðýâ ôóíêö int –ýýñ ÿëãààòàé óòãà áóöààäàã áîë ò¿¿íèéã çààâàë çàðëàõ øààðäëàãàòàé.
• Ôóíêöûã çàðëàõäàà òóõàéí ôóíêö ðóó äàìæèõ àðãóìåíòèéí áîëîí áóöààõ óòãûí òºðëèéã çààíà.
• Ôóíêö çàðëàõ áè÷ëýã
< áóöààõ òºðºë > <ôóíêöûí íýð >(< àðãóìåíòèéí òºðºë>,...)
Æèøýý :
int sum (int , int);
Æèøýý :
int max (int , int);
main()
{ printf(“Sum=%d”, sum( 5,7 ));
printf(“Max=%d”,Max ( 5,7 ));
}
Ôóíêöûã çàðëàõ
Õýðýâ ôóíêö ¿íýõýýð þó ÷ áóöààäàãã¿é áîë ò¿¿íèéã çàðëàõäàà íýðèéíõ íü ºìíº void ò¿ëõ¿¿ð ¿ãèéã õýðýãëýíý.
Void print_it (n)
Void ãýæ òîäîðõîéëæ ºãñíººð ôóíêö çàðëàëò áà ôóíêö äóóäàëòûã ÿëãàæ ºãíº.
int i, j ;
wizard();
Ýíý ôóíêö íü óòãà áóöààäàãã¿é ó÷èð ò¿¿íèéã çàðëàõäàà òºðºë áè÷èõã¿é ãýâýë ýíý íü ôóíêö äóóääàã áè÷ëýãòýé àäèëõàí áîëîõ þì.
int i , j;
void wizard();
̺í àðãóìåíò ãàäààä¿é ôóíêöûã çàðëàõäàà ÷ void ò¿ëõ¿¿ð ¿ãèéã àøèãëàäàã.
Void Sum (void);
Main()
{ sum ();
}
sum()
{printf(“Sum=%d”,a+b);}
Ôóíêöûí àðãóìåíòóóä
Ñè õýëýíä æèíõýíý àðãóìåíòóóäûí òîî íü òîäîðõîéëñîí òîîíîîñîî áàãà áàéæ áîëíî.
Çàðèì ñòàíäàðò ôóíêö áóþó printf , scanf íü õóâüñàõ òîîíû æèíõýíý àðãóìåíòóóäòàé áàéäàã.
include
{ sum (i, j , k , n);
int i , j, k, n;}
{ return(i+j+k+n);}
main()
{printf(“sum:%d ”, sum(1,2,3));}
Àðãóìåíòèéí òºðºë
Æèíõýíý àðãóìåíòèéí òºðºë íü òîäîðõîéëñîí òºðºëòýéãýý èæèë áàéõ àëáàã¿é.
Float max( a,b )
Float a,b;
{if (a>b) return a;
else return b;
}
printf(“%d\n”,(int) max ((float) 2 , (float) 3));
printf(“%f\n”, max((float ) 5.23 , (float ) 6.28) ;
Óòãààð äàìæóóëàõ
-Áèäíèé ºìíº ¿çñýí áàéäëààð ôóíêöýä àðãóìåíò äàìæóóëàõàä òóõàéí óòãóóä íü ôóíêöûí ìóæèä äàõèí íýã õóâü õóóëàãääàã.
-Èéìýýñ ýíý àðãóìåíòèéí óòãûã ººð÷èëñºí ÷ òóõàéí ôóíêöýä óòãàà äàìæóóëñàí ¿íäñýí õóâüññàã÷ûí óòãà ººð÷ëºãääºãã¿é.
-èéì áàéäëààð ôóíêöýä àðãóìåíò äàìæóóëàõûã óòãààð äàìæóóëàõ ãýíý.
Õàÿãààð äàìæóóëàõ
Õàðèí õóâüñàã÷ûí óòãûã ôóíêö äîòðîîñ ººð÷ëºõèéí òóëä õàÿãààð äàìæóóëàõ ãýäýã àðãûã õýðýãëýäýã.Ýíý àðãûí ãîë ìºí ÷àíàð íü ôóíêöýä õóâüñàã÷ûí óòãà äàìæóóëàõûí îðîíä õóâüñàã÷ûí õàÿãèéã äàìæóóëäàã.Õóâüñàã÷ûí óòãûã ººð÷ëºõ人 òóõàéí õóâüñàã÷ûí õàÿãààð íü õàíäàæ ººð÷èëíº.
Æèøýý : 2 á¿õýë òîîí õóâüñàã÷èéí óòãûã ñîëüäîã ôóíêö .
Swap (m, n)
Int *m , *n;
{ int temp;
temp=*m;
*m= *n;
*n=temp;
} *-çààã÷ õóâüñàã÷ (õàÿã)
Æèøýý : Ýíý ôóíêöûã äóóäàõäàà swap(&m , &n); äóóäíà.
ªºðººð õýëáýë òóõàéí ôóíêöýä õóâüñàã÷äûí óòãûã áèø òýäãýýðèéí õàÿãèéã äàìæóóëàõ ¸ñòîé ó÷ðààñ & ¿éëäëèéã àøèãëàí õàÿãèéã íü àâ÷ ôóíêöýä äàìæóóëæ áàéíà.
Æèøýý :
Temp =*m; /*m-èéí àãóóëæ áàéãàà õàÿãò áàéãàà óòãûã temp- õèéæ áàéíà.*/
*m=*n; /*n-èéí àãóóëæ áàéãàà õàÿãò áàéãàà óòãûã m õàÿãò õèéæ áàéíà.*/
*m=temp; /*temp-èéí óòãûã m- àãóóëæ áàéãàà õàÿãò õèéæ áàéíà.
Ôóíêö íü ïðîãðàìä îëîí áàãòàõ õèéãäýõ ¿éëäëèéã áàãàñãàæ , ¿éëäë¿¿äèéã á¿ëýãëýæ ºãäºã.
Ôóíêö òîäîðõîéëîõ áè÷ëýã :
<áóöààõ óòãûí òºðºë > < Ôóíêö íýð > (< Àðãóìåíòóóä >)
< Àðãóìåíòûí çàðëàëò >
{< Ëîêàëü õóâüñàã÷äûã çàðëàõ > ;
< Ôóíêöûí ¿íäñýí áèå áóþó êîìàíäóóä > ;
…
return ( áóöààõ óòãà );
}
• Õýðýâ ôóíêö óòãà áóöààõ øààðäëàãàòàé áîë ôóíêöûí íýðèéí ºìíº òóõàéí ôóíêöýýñ áóöààõ óòãûí òºðëèéã áè÷èæ ºãíº.
• Õýðýâ ôóíêö óòãà áóöààäàãã¿é áîë ò¿¿íèé íýðèéí ºìíº íü void ò¿ëõ¿¿ð ¿ãèéã áè÷èæ ºãíº ýñâýë åðººñºº ò¿ëõ¿¿ð ¿ã áè÷èõã¿é.
• Õýðýâ ôóíêö ðóó àëèâàà óòãà äàìæäàã áîë ò¿¿íèéã õ¿ëýýæ àâàõ õóâüñàã÷äûã àðãóìåíòóóä ãýæ íýðëýäýã áà õóâüñàã÷äûã ôóíêöûí íýðèéí àðä ( ) õààëòàíä òàñëàëààð çààãëàæ áè÷èæ ºãíº.
• Õýðýâ ôóíêö óòãà õ¿ëýýí àâäàãã¿é áîë () õààëòàíä þó ÷ áè÷èõã¿é.Àðãóìåíòóóäûí òºðëèéã áóþó òýäíèé çàðëàëòûã äàðààãèéí ìºðä õóâüñàã÷ çàðëàäàã øèãýýð çàðëàæ ºãíº.
• Ëîêàëü õóâüñàã÷äûã çàðëàõ õýñýãò òóõàéí ôóíêö äîòîð ë õýðýãëýãäýõ õóâüñàã÷äûã çàðëàæ ºãíº.
• Ôóíêöûí áèåèéã {} õààëòàíä áè÷èæ ºãíº.
Õýðýãëýã÷èéí ôóíêö
int Max ( a, b )
int a, b;
{ int k;
k=(a>b) ? a:b;
printf(“Max=%d ”, k);
return k ;
Ýíý ôóíêöûã ò¿¿íèé íýðýýð àðãóìåíòèéã íü äàìæóóëàõ äóóäíà.
• Sum ( ); / àðãóìåíòã¿é ôóíêö äóóäàõ
• Sum (5,7); / òîãòìîë óòãûã ôóíêöýä äàìæóóëàõ
• Sum (i,k); / õóâüñàã÷äûí óòãûã äàìæóóëàõ
• i=sum( 5,7); / Óòãà áóöààäàã ôóíêöûã àøèãëàõ
• i=sum(i,k);
• i=m+sum(5,k); / Èëýðõèéëýëä àøèãëàõ
Ôóíêöýýñ óòãà áóöààõ ¿éëäýë
Ñè õýëýíä ôóíêöýýñ óòãà áóöààõäàà return ò¿ëõ¿¿ð ¿ãèéã õýðýãëýäýã.
Áè÷èãäýõ õýëáýð :
Return [(]<èëýðõèéëýë > [ )];
Æèøýý : return a+b;
return (a+b);
return a;
return (a);
Return ¿éëäýë ã¿éöýòãýõýä óäèðäëàãà òóõàéí ôóíêöýýñ ãàðíà.ªºðººð õýëáýë íýã áëîêò ò¿¿íèé àðä áè÷èãäñýí ¿éëäë¿¿ä áèåëýõã¿é.
Int sum(int a, int b)
{ int k ;
k=a+b;
return k;
printf(“sum=%d ”, k); ýíý ¿éëäýë õýçýý ÷ áèåëýãäýõã¿é.
Ôóíêöûã çàðëàõ
• Õýðýâ ôóíêö int –ýýñ ÿëãààòàé óòãà áóöààäàã áîë ò¿¿íèéã çààâàë çàðëàõ øààðäëàãàòàé.
• Ôóíêöûã çàðëàõäàà òóõàéí ôóíêö ðóó äàìæèõ àðãóìåíòèéí áîëîí áóöààõ óòãûí òºðëèéã çààíà.
• Ôóíêö çàðëàõ áè÷ëýã
< áóöààõ òºðºë > <ôóíêöûí íýð >(< àðãóìåíòèéí òºðºë>,...)
Æèøýý :
int sum (int , int);
Æèøýý :
int max (int , int);
main()
{ printf(“Sum=%d”, sum( 5,7 ));
printf(“Max=%d”,Max ( 5,7 ));
}
Ôóíêöûã çàðëàõ
Õýðýâ ôóíêö ¿íýõýýð þó ÷ áóöààäàãã¿é áîë ò¿¿íèéã çàðëàõäàà íýðèéíõ íü ºìíº void ò¿ëõ¿¿ð ¿ãèéã õýðýãëýíý.
Void print_it (n)
Void ãýæ òîäîðõîéëæ ºãñíººð ôóíêö çàðëàëò áà ôóíêö äóóäàëòûã ÿëãàæ ºãíº.
int i, j ;
wizard();
Ýíý ôóíêö íü óòãà áóöààäàãã¿é ó÷èð ò¿¿íèéã çàðëàõäàà òºðºë áè÷èõã¿é ãýâýë ýíý íü ôóíêö äóóääàã áè÷ëýãòýé àäèëõàí áîëîõ þì.
int i , j;
void wizard();
̺í àðãóìåíò ãàäààä¿é ôóíêöûã çàðëàõäàà ÷ void ò¿ëõ¿¿ð ¿ãèéã àøèãëàäàã.
Void Sum (void);
Main()
{ sum ();
}
sum()
{printf(“Sum=%d”,a+b);}
Ôóíêöûí àðãóìåíòóóä
Ñè õýëýíä æèíõýíý àðãóìåíòóóäûí òîî íü òîäîðõîéëñîí òîîíîîñîî áàãà áàéæ áîëíî.
Çàðèì ñòàíäàðò ôóíêö áóþó printf , scanf íü õóâüñàõ òîîíû æèíõýíý àðãóìåíòóóäòàé áàéäàã.
include
{ sum (i, j , k , n);
int i , j, k, n;}
{ return(i+j+k+n);}
main()
{printf(“sum:%d ”, sum(1,2,3));}
Àðãóìåíòèéí òºðºë
Æèíõýíý àðãóìåíòèéí òºðºë íü òîäîðõîéëñîí òºðºëòýéãýý èæèë áàéõ àëáàã¿é.
Float max( a,b )
Float a,b;
{if (a>b) return a;
else return b;
}
printf(“%d\n”,(int) max ((float) 2 , (float) 3));
printf(“%f\n”, max((float ) 5.23 , (float ) 6.28) ;
Óòãààð äàìæóóëàõ
-Áèäíèé ºìíº ¿çñýí áàéäëààð ôóíêöýä àðãóìåíò äàìæóóëàõàä òóõàéí óòãóóä íü ôóíêöûí ìóæèä äàõèí íýã õóâü õóóëàãääàã.
-Èéìýýñ ýíý àðãóìåíòèéí óòãûã ººð÷èëñºí ÷ òóõàéí ôóíêöýä óòãàà äàìæóóëñàí ¿íäñýí õóâüññàã÷ûí óòãà ººð÷ëºãääºãã¿é.
-èéì áàéäëààð ôóíêöýä àðãóìåíò äàìæóóëàõûã óòãààð äàìæóóëàõ ãýíý.
Õàÿãààð äàìæóóëàõ
Õàðèí õóâüñàã÷ûí óòãûã ôóíêö äîòðîîñ ººð÷ëºõèéí òóëä õàÿãààð äàìæóóëàõ ãýäýã àðãûã õýðýãëýäýã.Ýíý àðãûí ãîë ìºí ÷àíàð íü ôóíêöýä õóâüñàã÷ûí óòãà äàìæóóëàõûí îðîíä õóâüñàã÷ûí õàÿãèéã äàìæóóëäàã.Õóâüñàã÷ûí óòãûã ººð÷ëºõ人 òóõàéí õóâüñàã÷ûí õàÿãààð íü õàíäàæ ººð÷èëíº.
Æèøýý : 2 á¿õýë òîîí õóâüñàã÷èéí óòãûã ñîëüäîã ôóíêö .
Swap (m, n)
Int *m , *n;
{ int temp;
temp=*m;
*m= *n;
*n=temp;
} *-çààã÷ õóâüñàã÷ (õàÿã)
Æèøýý : Ýíý ôóíêöûã äóóäàõäàà swap(&m , &n); äóóäíà.
ªºðººð õýëáýë òóõàéí ôóíêöýä õóâüñàã÷äûí óòãûã áèø òýäãýýðèéí õàÿãèéã äàìæóóëàõ ¸ñòîé ó÷ðààñ & ¿éëäëèéã àøèãëàí õàÿãèéã íü àâ÷ ôóíêöýä äàìæóóëæ áàéíà.
Æèøýý :
Temp =*m; /*m-èéí àãóóëæ áàéãàà õàÿãò áàéãàà óòãûã temp- õèéæ áàéíà.*/
*m=*n; /*n-èéí àãóóëæ áàéãàà õàÿãò áàéãàà óòãûã m õàÿãò õèéæ áàéíà.*/
*m=temp; /*temp-èéí óòãûã m- àãóóëæ áàéãàà õàÿãò õèéæ áàéíà.
Äàâòàëò
Äàâòàëò
Íýã áóþó õýä õýäýí ¿éëäëèéã îëîí äàõèí ã¿éöýòãýõ çîðèëãîîð äàâòàëòûí êîìàíäóóäûã àøèãëàäàã.Ñè õýëýíä äàðààõ 3 äàâòàëòûí êîìàíäûã àøèãëàäàã.
• Òîäîðõîé äàâòàëò ( for )
• ͺõöºëò äàâòàëò (while)
• ͺõöºëò äàâòàëò (do…while)
Òîäîðõîé äàâòàëò for
Äàâòàõ äàâòàëòûí òîî òîäîðõîé áîë ýíý îïåðàòîðûã õýðýãëýäýã.Ýíý äàâòàëòûã òîîëóóðò äàâòàëò ãýíý.
For([Ýõëýõ èë] ; [ <øàëãàõ èëýðõèéëýë>] ; [<àëõàì èëýðõèéëýë>] );
Êîìàíä ;
-øàëãàõ èëýðõèéëëèéí óòãà õóäàë áîëòîë áèåëíý.
-Ýõëýõ èëýðõèéëýë íü øàëãàõ èëýðõèéëëèéí óòãààñ õàëüñàí ¿åä öèêë ãàíö óäàà áèåëýõã¿é.
-àëõàì èëýðõèéëýë íü äàâòàëòûí òîîëóóðûí óòãà õýðõýí ººð÷ëºãäºõèéã òîäîðõîéëíî.
i=1
i<=10
printf(“%d ”,i);
i++;
Æèøýý 1:
Printf(“ òîîëæ áàéíà …\n ”);
For(i=1 ; i<=10 ; i++)
{ printf(“%d \t ”, i); ¯ð ä¿í: Òîîëæ áàéíà.1 2 3…10
}
Æèøýý 2:
For(i=10 ; i>10 ; i- -) printf(“%d \t ”, i);
Äàâòàõ äàâòàëòûí òîî íü 1-ýýñ ººð áàéæ áîëíî
For(i=1 ; i<18 ; i+=3) printf(“%d \t ”, i);
For äàâòàëòûã õýäýí ÷ äàâõðààð íü àíãèëæ áîëíî.
- For(i=1 ; k=1; i<=3 ; i++)
- { For(j=1 ; j<=3 ; j++) printf(“%d \t ”, k++);
- printf(“ \n ”); } k=9, k=1…9
Æèøýý 3: For(j=0 ; j=1000 ; j>i ; i++; j /=10 )
printf(“%d %d ”, i, j);
Äýýðõ æèøýýíä ýõëýõäýý i=0 , j=1000 áàéõ áºãººä äàâòàëòûí ÿâöàä i íýìýãäýæ , j-èéí óòãà 10 äàõèí áàãàññààð äàâòàëò äóóñàõàä i=3 , j=1 óòãàòàé áîëíî.
ͺõöºëò while äàâòàëò
Õàìãèéí õÿëáàð òºðëèéí äàâòàëò íü while äàâòàëò þì.
Áè÷èãäýõ õýëáýð íü :
While (<èëýðõèéëýë>)
{ íýã áóþó õýä õýäýí Êîìàíä ;
}
Èëýðõèéëëèéí óòãà ¿íýí áàéâàë äàâòàëò ¿ðãýëæèëíý.
i=10
¿íýí
printf(…)
Æèøýý :/ *Äýëãýö öýâýðëýõ * /
Void cls (void)
{ int i=0;
while(i<25)
{ printf(“\n”);
i++;
} }
ͺõöºëò do while äàâòàëò
do… while íü while äàâòàëòòàé áàðàã àäèëõàí þì.
Áè÷èãäýõ õýëáýð íü :
do
{ íýã áóþó õýä õýäýí Êîìàíä ;
While (<èëýðõèéëýë>)
do äàâòàëòûí êîìàíä íü èëýðõèéëëèéí óòãà õóäàë áîëòîë äàâòàãäàíà.
¿íýí
Æèøýý : Äàðààõ ïðîãðàìä 0..9 òîî áà òýäíèé íèéëáýðèéã õýâëýæ áàéíà.
Main()
{ int count=0; int total=0;
do { total+=count;
printf(“òîî¬=%d , íèéëáýð=%d\n ”, count++, total);
}
while(count<10)
}
¯ðãýëæë¿¿ëýõ êîìàíä
Áè÷èãäýõ õýëáýð :continue ;
Ýíý íü do , whole , for äàâòàëòûí êîìàíäóóäòàé õàìòàð÷ õýðýãëýãäýíý.
Ïðîãðàì áèåëæ áàéãààä òóõàéí äàâòàëòûí êîìàíäûã áëîê äîòîðõ continue-ä óäèðäëàãà øèëæâýë ò¿¿íèé äàðààãèéí öèêë øóóä àæèëëàíà.
Æèøýý :
i=1;
while(i<100)
{ if(i%2==0)
{i++;
continue ;
} ¯ð ä¿í : 1..100 õ¿ðòýë ñîíäãîé òîî õýâëýíý.
printf(“%d ”, i++);
}
Òàñàëäëûí Êîìàíä
Ïðîðàì áè÷èæ áàéõ ÿâöàä öèêëýýñ åðäèéí áóñ àðãààð (äàâòàëòûí íºõöºëººñ ººð àðãààð) ãàðàõ øààðäëàãà òóëãàðäàã. Ýíý çîðèëãûã õýðýãó¿¿ëýõ break Êîìàíä ñè õýëýíä áàéäàã.
Áè÷èãäýõ õýëáýð :
break ;
Ýíý êîìàíäûã for , while , do äàâòàëòóóäààñ ìºí switch ñîíãîëòîîñ ãàðàõ çîðèëãîîð àøèãëàäàã.
Æèøýý :Äàâòàëò áèåëæ áàéãààä òàñàëäëûí êîìàíä òààðàëäàí áèåëìýãö óäèðäëàãà äàâòàëòààñ ãàðíà.ªºðººð õýëáýë break êîìàíä áèåëñíýýð äàâòàëò äóóñíà.
i=1 ;
while(i<100)
{if (i%2==0) {i++; break; }
printf(“%d ”, i++);
} ¯ð ä¿í: 1
Óäèðäëàãà øèëæ¿¿ëýõ goto Êîìàíä
Ýíý êîìàíäûã àøèãëàí ïðîðàìûí óäèðäëàãûã íýã öýãýýñ íºãººä øèëæ¿¿ëíý.Ãýõäýý ÿìàð ÷ ïðîðàìûã ýíý êîìàíäûã àøèãëàõã¿éãýýð áè÷èæ áîëäîã. Ýíý êîìàíäûã óëàì èõýýð õýðýãëýõ òóñàì øèéäýõýä òºâºãòýé àñóóäëóóä ãàð÷ èðäýã .Ãýõäýý ¿¿íèéã çàéëøã¿é õýðýãëýõ çàðèì òîõèîëäîë áàéäàã. Îëîí äàâõàð õýðýãëýãäñýí äàâòàëòààñ ãàðàõûã òóëä ýíý êîìàíäûã àøèãëàæ áîëíî.
For(…)
For (…)
{…
if( Àëäàà ãàðâàë ) goto error;
}
…
error :
Õýðýãëýã÷èä àëäààíû òóõàé ìýäýýëýë ºãºõ õèéæ áàéñàí ¿éë àæèëëàãààãàà çîãñîîõ.
Goto Êîìàíä :
1.Òýìäýã òàâèõ õýëáýð :
< òýìäãèéí íýð >
2.Óäèðäëàãà øèëæ¿¿ëýõäýý :
goto < òýìäãèéí íýð >;
• Goto êîìàíäààð óäèðäëàãà øèëæ¿¿ëýõèéí òóëä óäèðäëàãà øèëæèæ î÷èõ ãàçàð òýìäýã òàâèõ øààðäëàãàòàé.
• Òýìäýãèéã íýðëýõäýý õóâüñàã÷ ÿàæ íýðëýäýã øèã íýðëýäýã.
• Òýìäãèéí ¿éë÷ëýõ õ¿ðýý íü çºâõºí íýã ôóíêöýýð õÿçãààðëàãäàíà.
Íýã áóþó õýä õýäýí ¿éëäëèéã îëîí äàõèí ã¿éöýòãýõ çîðèëãîîð äàâòàëòûí êîìàíäóóäûã àøèãëàäàã.Ñè õýëýíä äàðààõ 3 äàâòàëòûí êîìàíäûã àøèãëàäàã.
• Òîäîðõîé äàâòàëò ( for )
• ͺõöºëò äàâòàëò (while)
• ͺõöºëò äàâòàëò (do…while)
Òîäîðõîé äàâòàëò for
Äàâòàõ äàâòàëòûí òîî òîäîðõîé áîë ýíý îïåðàòîðûã õýðýãëýäýã.Ýíý äàâòàëòûã òîîëóóðò äàâòàëò ãýíý.
For([Ýõëýõ èë] ; [ <øàëãàõ èëýðõèéëýë>] ; [<àëõàì èëýðõèéëýë>] );
Êîìàíä ;
-øàëãàõ èëýðõèéëëèéí óòãà õóäàë áîëòîë áèåëíý.
-Ýõëýõ èëýðõèéëýë íü øàëãàõ èëýðõèéëëèéí óòãààñ õàëüñàí ¿åä öèêë ãàíö óäàà áèåëýõã¿é.
-àëõàì èëýðõèéëýë íü äàâòàëòûí òîîëóóðûí óòãà õýðõýí ººð÷ëºãäºõèéã òîäîðõîéëíî.
i=1
i<=10
printf(“%d ”,i);
i++;
Æèøýý 1:
Printf(“ òîîëæ áàéíà …\n ”);
For(i=1 ; i<=10 ; i++)
{ printf(“%d \t ”, i); ¯ð ä¿í: Òîîëæ áàéíà.1 2 3…10
}
Æèøýý 2:
For(i=10 ; i>10 ; i- -) printf(“%d \t ”, i);
Äàâòàõ äàâòàëòûí òîî íü 1-ýýñ ººð áàéæ áîëíî
For(i=1 ; i<18 ; i+=3) printf(“%d \t ”, i);
For äàâòàëòûã õýäýí ÷ äàâõðààð íü àíãèëæ áîëíî.
- For(i=1 ; k=1; i<=3 ; i++)
- { For(j=1 ; j<=3 ; j++) printf(“%d \t ”, k++);
- printf(“ \n ”); } k=9, k=1…9
Æèøýý 3: For(j=0 ; j=1000 ; j>i ; i++; j /=10 )
printf(“%d %d ”, i, j);
Äýýðõ æèøýýíä ýõëýõäýý i=0 , j=1000 áàéõ áºãººä äàâòàëòûí ÿâöàä i íýìýãäýæ , j-èéí óòãà 10 äàõèí áàãàññààð äàâòàëò äóóñàõàä i=3 , j=1 óòãàòàé áîëíî.
ͺõöºëò while äàâòàëò
Õàìãèéí õÿëáàð òºðëèéí äàâòàëò íü while äàâòàëò þì.
Áè÷èãäýõ õýëáýð íü :
While (<èëýðõèéëýë>)
{ íýã áóþó õýä õýäýí Êîìàíä ;
}
Èëýðõèéëëèéí óòãà ¿íýí áàéâàë äàâòàëò ¿ðãýëæèëíý.
i=10
¿íýí
printf(…)
Æèøýý :/ *Äýëãýö öýâýðëýõ * /
Void cls (void)
{ int i=0;
while(i<25)
{ printf(“\n”);
i++;
} }
ͺõöºëò do while äàâòàëò
do… while íü while äàâòàëòòàé áàðàã àäèëõàí þì.
Áè÷èãäýõ õýëáýð íü :
do
{ íýã áóþó õýä õýäýí Êîìàíä ;
While (<èëýðõèéëýë>)
do äàâòàëòûí êîìàíä íü èëýðõèéëëèéí óòãà õóäàë áîëòîë äàâòàãäàíà.
¿íýí
Æèøýý : Äàðààõ ïðîãðàìä 0..9 òîî áà òýäíèé íèéëáýðèéã õýâëýæ áàéíà.
Main()
{ int count=0; int total=0;
do { total+=count;
printf(“òîî¬=%d , íèéëáýð=%d\n ”, count++, total);
}
while(count<10)
}
¯ðãýëæë¿¿ëýõ êîìàíä
Áè÷èãäýõ õýëáýð :continue ;
Ýíý íü do , whole , for äàâòàëòûí êîìàíäóóäòàé õàìòàð÷ õýðýãëýãäýíý.
Ïðîãðàì áèåëæ áàéãààä òóõàéí äàâòàëòûí êîìàíäûã áëîê äîòîðõ continue-ä óäèðäëàãà øèëæâýë ò¿¿íèé äàðààãèéí öèêë øóóä àæèëëàíà.
Æèøýý :
i=1;
while(i<100)
{ if(i%2==0)
{i++;
continue ;
} ¯ð ä¿í : 1..100 õ¿ðòýë ñîíäãîé òîî õýâëýíý.
printf(“%d ”, i++);
}
Òàñàëäëûí Êîìàíä
Ïðîðàì áè÷èæ áàéõ ÿâöàä öèêëýýñ åðäèéí áóñ àðãààð (äàâòàëòûí íºõöºëººñ ººð àðãààð) ãàðàõ øààðäëàãà òóëãàðäàã. Ýíý çîðèëãûã õýðýãó¿¿ëýõ break Êîìàíä ñè õýëýíä áàéäàã.
Áè÷èãäýõ õýëáýð :
break ;
Ýíý êîìàíäûã for , while , do äàâòàëòóóäààñ ìºí switch ñîíãîëòîîñ ãàðàõ çîðèëãîîð àøèãëàäàã.
Æèøýý :Äàâòàëò áèåëæ áàéãààä òàñàëäëûí êîìàíä òààðàëäàí áèåëìýãö óäèðäëàãà äàâòàëòààñ ãàðíà.ªºðººð õýëáýë break êîìàíä áèåëñíýýð äàâòàëò äóóñíà.
i=1 ;
while(i<100)
{if (i%2==0) {i++; break; }
printf(“%d ”, i++);
} ¯ð ä¿í: 1
Óäèðäëàãà øèëæ¿¿ëýõ goto Êîìàíä
Ýíý êîìàíäûã àøèãëàí ïðîðàìûí óäèðäëàãûã íýã öýãýýñ íºãººä øèëæ¿¿ëíý.Ãýõäýý ÿìàð ÷ ïðîðàìûã ýíý êîìàíäûã àøèãëàõã¿éãýýð áè÷èæ áîëäîã. Ýíý êîìàíäûã óëàì èõýýð õýðýãëýõ òóñàì øèéäýõýä òºâºãòýé àñóóäëóóä ãàð÷ èðäýã .Ãýõäýý ¿¿íèéã çàéëøã¿é õýðýãëýõ çàðèì òîõèîëäîë áàéäàã. Îëîí äàâõàð õýðýãëýãäñýí äàâòàëòààñ ãàðàõûã òóëä ýíý êîìàíäûã àøèãëàæ áîëíî.
For(…)
For (…)
{…
if( Àëäàà ãàðâàë ) goto error;
}
…
error :
Õýðýãëýã÷èä àëäààíû òóõàé ìýäýýëýë ºãºõ õèéæ áàéñàí ¿éë àæèëëàãààãàà çîãñîîõ.
Goto Êîìàíä :
1.Òýìäýã òàâèõ õýëáýð :
< òýìäãèéí íýð >
2.Óäèðäëàãà øèëæ¿¿ëýõäýý :
goto < òýìäãèéí íýð >;
• Goto êîìàíäààð óäèðäëàãà øèëæ¿¿ëýõèéí òóëä óäèðäëàãà øèëæèæ î÷èõ ãàçàð òýìäýã òàâèõ øààðäëàãàòàé.
• Òýìäýãèéã íýðëýõäýý õóâüñàã÷ ÿàæ íýðëýäýã øèã íýðëýäýã.
• Òýìäãèéí ¿éë÷ëýõ õ¿ðýý íü çºâõºí íýã ôóíêöýýð õÿçãààðëàãäàíà.
Ñîíãîëòûí îïåðàòîð,õàðüöóóëàõ véëäýë
Ñîíãîëòûí îïåðàòîð,õàðüöóóëàõ véëäýë
Yéëäýëvvä Óòãà
= òýíövv
!= òýíövv áèø
> èõ
< áàãà
>= èõ áóþó òýíövv
<= áàãà áóþó òýíövv
Õàðüöóóëàõ ¿éëäë¿¿ä
Õàðüöóóëàõ véëäëèéí õóâüä véëäëèéí çýðýãëýë íü õî¸ð òºâøèíä õóâààãäàíà.
1) > èõ
< áàãà Óã äºðºâ íü äýýä
>= èõ áóþó òýíövv òºâøèíèéõ áóþó
<= áàãà áóþó òýíövv ºíäºð çýðýãëýëèéíõ þì.
2) = =, ! = äîîä òºâøèíèéõ áóþó íºãºº äºð⺺ñºº ñvvëä áîäîãäîíî.
Æèøýý íü
Õ=5; ó=2; z=0;
x>y=+z / víýí ãýñýí óòãàòàé /
x+z<=y / õóäàë ãýñýí óòãàòàé /
z=x / õóäàë óòãàòàé /
Òîîí òºðëèéí óòãóóäûã æèøèõäýý óòãûõ íü èõ áàãààð æèøèíý. Õàðèí òýìäýãò òºðëèéã æèøèõäýý ASCii ( ) - äóãààðààð æèøèíý.
ASCii ( ) –äóãààðóóäûí çàðèìààñ íü äóðäâàë :
A-65; b=66; c-67……… Æèøýý : “A”>”z”-õóäàë
A=97, b=98, c=99 “Z”>”a”-õóäàë
x-120, y=121, z=122 “z” >”Z”- ¿íýí
x-88, y-89, z-90
IF-êîìàíä
If íºõöºëò êîìàíäûí õàìãèéí õÿëáàð õýëáýð íü ...
If(íºõöºëò èëýðõèéëýë )
Êîìàíä;
Æèøýý íü :
If( n >1000)
Printf(“Óòãà õÿçãààðààñ õýòýðëýý…”) ;
Õýðýâ êîìàíäóóä íýãýýñ îëîí êîìàíä áè÷èõ õýðýãòýé áîë òýäãýýðèéã õîñ õààëòàíä áè÷èæ ºãíº. If (íºõöºëò èëýðõèéëýë 1 ) :
{êîìàíä 1
êîìàíä 2
êîìàíä 3
}
Ñè õýëýíä äýýðõ íºõöºëò èëýðõèéëýë íü äóðûí èëýðõèéëýë áàéæ áîëíî. Õàðèí áóñàä ïðàãðàì÷ëàëûí õýëýíä çºâõºí víýí , õóäàë óòãà áóöààõ èëýðõèéëýëèéã çºâøººðíº.
Æèøýý íü : if((ch=getchar())==’\n’) êîìàíä ;
If else êîìàíä
If else–í ¿íäñýí ôîðìàò:
If (èëýðõèéëýë)
Êîìàíä ;
Else
Êîìàíä ;
Ýíý êîìàíä íü õî¸ð ñîíãîëò õèéõ áîëîìæèéã ávðävvëíý. Õýðýâ èëýðõèéëýë õóäàë áîë óäèðäëàãà íü ålse òvëõvvð vã íü äàðààõ êîìàíäàä øèëæèíý.
Äàâõàð if êîìàíä
If êîìàíäûã õýäýí ÷ äàâõàðààð áè÷èæ áîëíî.
If (èëýðõèéëýë 1);
If (èëýðõèéëýë 2);
êîìàíä;
Æèøýý íü: if (ch=’ ‘);
{ if (ºìíºõ òýìäýãò íü vñýã áîë)
num + + ; }
else { if ch (òýìäýãò íü ºãvvëáýðèéí òºãñãºë )
num + +; }
Äàâõàð if véëäýëèéã õýðýãëýæ áàéõäàà õààëòûã çºâ õýðýãëýõ øààðäëàãàòàé.
Æèøýý íü:
If (èëýðõèéëýë 1);
If (èëýðõèéëýë 2);
Êîìàíä 1;
else êîìàíä 2;
Ålse-‘ã õàðãàëçóóëàõ ävðýì
Ñè õýëýíä else-ã òvvíä õàìãèéí îéð áºãººä òvvíýýñ ºìíº îðøèõ ººðèéí ãýñýí else-‘ã¿é if-ä õàðãàëçóóëàí îéëãîäîã.
ªºðººð õýëáýë õààëòíû áàëàíñòàé ÿã èæèë çàð÷èìààð îéëãîäîã. […(..{…..}…)..]
ºìíºõ æèøýýíä else–ã ÿàæ ÷ áè÷ñýí òvvíä õàìãèéí îéð îðøèõ if-ä áóþó if (èëýðõèéëýë 2 )-ò õàìààðíà.
Äàâõàð if êîìàíä
Õàðèí èéì áîëîìæãvé áàéäëààñ çàéëøõèéõ õî¸ð àðãà áàéäàã.
Õààëò õýðýãëýõ
Ávõ if–ä õàðãàëçàõ else áè÷èõ
1) If (èëýðõèéëýë 1) 2) if (èëýðõèéëýë 1)
{ if (èëýðõèéëýë 2) if (èëýðõèéëýë 2)
êîìàíä 1; êîìàíä 1;
} else
else else
êîìàíä 2; êîìàíä 2;
Ëîãèê véëäýëvvä : îëîí äàâõàð if õýðýãëýõýýñ çàéëñõèéõ ººð íýã àðãà íü ëîãèê véëäýëèéã õýðýãëýõ ÿâäàë þì.
Yvíä : Ñè õýëýíä ëîãèê && (Áà) ,ëîãèê || (áóþó) ãýñýí õîëáîîñóóä áàéíà. Ýäãýýð ëîãèê véëäëvvä íü õàðüöóóëàõ véëäëvvä áîëîõ >, < - ààñ áàãà çýðýãëýëòýé ¿éëäë¿¿ä þì.. Õàðèí && (áà) véëäýë íü ||-ýýñýý (áóþó) véëäýëýýñýý ºíäºð çýðýãëýëòýé.
Ëîãèê (Áà) áóþó && véëäýë
Øàëãàãäàæ áàéãàà íºõöºë¿¿ä ávãä víýí áîë ýöñèéí vð äví íü ¿íýí áàéíà. Vð äví íü int òºðëèéí óòãàòàé áà víýí=1 , õóäàë=0 ãýñýí òóñ òóñûí õàðãàëçàõ óòãàòàé áàéíà.
Áè÷èãäýõ õýëáýð íü: èëýðõèéëýë 1 && èëýðõèéëýë 2.........
Æèøýý íü: # include
Int a=1; b=2;
char c=’k’;
main ( )
{ if (a=1 && b=2 && c=’k’);
printf (“ávõ øàëãàëòóóä víýí áàéíà”);
else
printf (“àëü íýã íü ìàãàäãvé ávãä õóäàë”); }
Ëîãèê (Áóþó) áóþó || véëäýë
Øàëãàãäàæ áàéãàà íºõöºë¿¿äèéí ÿäàæ íýã íºõöºë íü víýí áîë vð äví íü víýí áàéíà. Õàðèí íºõöºëvvä íü ávãä ¿åä õóäàë våä vð äví íü õóäàë áàéíà.
Áè÷èãäýõ õýëáýð íü: èëýðõèéëýë 1 && èëýðõèéëýë 2.........
# include
Int a=1; b=2;
char c=’k’;
main ( )
{ if (a==1 || b==2 || c==’a’);
printf (“àëü íýã íü víýí áàéíà”);
else
printf (“ávãä õóäàë áàéíà”); }
Ëîãèê vãvéñãýë áóþó ! véëäýë
Ëîãèê èëýðõèéëýë õóäàë víýí ãýñýí õî¸ð óòãàòàé. Ýíý véëäýëýýð èëýðõèéëýëèéí vð ävíã óðâóóãààð õºðâvvëíý.
ªáðººð õýëáýë : víýí óòãûã õóäàë , õóäàë óòãûã víýí áîëãîíî.
Æèøýý íü : ! ( 5<7) óã èëýðõèéëýë õóäàë óòãàòàé
/ * (5<7) = => víýí * / ;
/ * ! (víýí) = => õóäàë * / ;
Òàéëáàð Véëäëvvä ×èãëýë
Õààëò ( ) Çvvíýýñ
Ìàññèâûí ýëåìåíò [ ] Çvvíýýñ
Ávòöèéí ýëåìýíò => Çvvíýýñ
Ávòöèéí ýëåìýíò . Çvvíýýñ
Íýìýãävvëýõ,õîðîãäóóëàõ véëäýë + + , - - Áàðóóíààñ
Áèò vãvéñãýë véëäýë ~ Áàðóóíààñ
Ëîãèê vãvéñãýë véëäýë ! Áàðóóíààñ
Õàÿã àâàõ véëäýë Size of Áàðóóíààñ
Çààã÷ûí óòãà àâàõ véëýäýë * Áàðóóíààñ
Òºðºë õóâèðãàõ véëäýë Òºðºë Áàðóóíààñ
Óíàð õàñàõ véëäýë - Áàðóóíààñ
Õýìæýý àâàõ ¿éëäýë Size of
Vðævvëýõ véëäýë * Çvvíýýñ
Õóâààõ véëäýë / Çvvíýýñ
Vëäýãäýë îëãîõ % Çvvíýýñ
Íýìýõ véëäýë + Çvvíýýñ
Õàñàõ véëäýë - Çvvíýýñ
Çvví òèéø øèëævvëýõ << Çvvíýýñ
Áàðóóí òèéø øèëævvëýõ >> Çvvíýýñ
Áàãà , èõ , èõ áóþó òýíö¿¿
< , > , < = , > = Çvvíýýñ
Òýíövv ,òýíövv áèø = , ! = Çvvíýýñ
Áèò “áà” véëäýë & Çvvíýýñ
Áèò “õîr ” véëäýë ^ Çvvíýýñ
Áèò “áóþó” véëäýë | Çvvíýýñ
Ëîãèê “áà” véëäýë && Çvvíýýñ
Ëîãèê “áóþó” véëäýë || Çvvíýýñ
ͺõºëò èëýðõèéëýë ? : Áàðóóíààñ
Óòãà îëãîõ véëäýë = + = - = / = % = & = ^ = / = << = >> = Áàðóóíààñ
Òàñëàë , Çvvíýýñ
Switch-êîìàíä
Ñè õýëýíä òóõàéí íýã èëýðõèéëýëñýí óòãààñ õàìààðñàí îëîí ñîíãîëò õèéäýã êîìàíä áàéäàã. Vvíèéã Switch êîìàíä þì.
Switch (èëýðõèéëýë) {
Case óòãà 1: êîìàíäóóä ; êîìàíäóóä ;.......
Break;
Case óòãà 2 : êîìàíäóóä ; êîìàíäóóä ;........
break;
Default :êîìàíäóóä ; break; }
Õýðýâ èëýðõèéëýëèéí óòãà íü óòãà 1-òýé òýíövv áîë óòãà íýãèéí êîìàíäóóä áèåëýãäýíý.
Õýðýâ óòãà 2–òîé òýíövv áîë òvvíèé êîìàíäóóä áèåëýãäýõ ãýõ ìýò.
Switch êîìàíäûã òóõàéí õýðýãëýõ øààðäëàãààñ õàìààð ÷ ÿíç ÿíçààð áè÷èæ àøèãëàíà.
Vvíä :
1. Break êîìàíäûã áè÷èõãvé áàéæ áîëíî.
2. Default ñîíãîëò áàéõãvé áàéæ áîëíî.
3. Õàìãèéí ñvvë÷èéí ñîíãîëòûí àðä Break áè÷èõ øààðäëàããvé. Òýãýõäýý äàðààõ ävðìèéã áàðèìòëàõ ¸ñòîé.
• Èëýðõèéëýë íü int òºðëèéí óòãà áóöààõ ¸ñòîé.
• Case òvëõvvð vãèéí õîéíî çºâõºí òýìäýãòýí áîëîí òîîí òîãòìîë ë áè÷èãäýíý.
• Ñîíãîëòûí óòãóóä íü õîîðîíäîî ÿëãààòàé óòãà áàéõ ¸ñòîé.
Æèøýý íü :
a=2;
switch (a) {
case 1: printf( “ Óòãà 1 \n ”) ; break;
case 2: printf( “ Óòãà 2 \n ”) ;
case 3: printf( “ Óòãà 3 \n ”) ; break; }
Ñåìèíàð 5
Æèøýý 1:Õàðüöóóëàõ véëäýë
# include
# include
char a [10]=”a b c d e”;
char b [10]=”a b c d f”;
int i=2; k=3;
main ( )
{ if (‘a’>’A’) printf (“a is greater than A \n”);
else printf (“A is greater than a \n”);
if(stremp(a,b)>0)
printf(“abcde is greater than abcdf \n”);
else printf(“abcdf is greater than abcde \n”);
if (i!=k) printf (“i and k are not equal \n ”);
if (i==k) printf (“i and k are equal \n ”); }
Æèøýý 2:IF êîìàíä
# include
# include
int i=2, j=2, k=2;
main()
{ if (i=2*j-k)
printf(“if i has non zero value , result must be 1\n”);
else printf( “if i has non zero value , result must be 0\n ”);
if(k=getch()==0)
{ k=getch();
if(k==75) printf(“LEFT arrow key \n”);
else if(k==77) printf(“RIGHT arrow key\n”);
else if(k==72) printf(“ UP arrow key \n ”);
else if(k==80) printf(“DOWN arrow key\n”);
else printf(“IT is not arrow key\n”);}
Æèøýý 3: Ëîãèê véëäëèéí æèøýý
# include
# include
int i=2; j=2; k=2;
main ( )
if (! 0) printf (“true\n”);
else printf (“false\n”);
if (i==2&& j==2&& k==2) printf (“I,j,k=2\n”);
else if (I==2|| j==2|| k==2);
printf (“some of them are equal to 2\n”);
else
printf (“All of them are equal to 2\n”);
}
{ if (i==3&&++j&&++k ) printf (“true:”);
else printf (“false:”);
printf (“i=%d j=%d k=%d \n”, i,j,k); }
Yéëäýëvvä Óòãà
= òýíövv
!= òýíövv áèø
> èõ
< áàãà
>= èõ áóþó òýíövv
<= áàãà áóþó òýíövv
Õàðüöóóëàõ ¿éëäë¿¿ä
Õàðüöóóëàõ véëäëèéí õóâüä véëäëèéí çýðýãëýë íü õî¸ð òºâøèíä õóâààãäàíà.
1) > èõ
< áàãà Óã äºðºâ íü äýýä
>= èõ áóþó òýíövv òºâøèíèéõ áóþó
<= áàãà áóþó òýíövv ºíäºð çýðýãëýëèéíõ þì.
2) = =, ! = äîîä òºâøèíèéõ áóþó íºãºº äºð⺺ñºº ñvvëä áîäîãäîíî.
Æèøýý íü
Õ=5; ó=2; z=0;
x>y=+z / víýí ãýñýí óòãàòàé /
x+z<=y / õóäàë ãýñýí óòãàòàé /
z
Òîîí òºðëèéí óòãóóäûã æèøèõäýý óòãûõ íü èõ áàãààð æèøèíý. Õàðèí òýìäýãò òºðëèéã æèøèõäýý ASCii ( ) - äóãààðààð æèøèíý.
ASCii ( ) –äóãààðóóäûí çàðèìààñ íü äóðäâàë :
A-65; b=66; c-67……… Æèøýý : “A”>”z”-õóäàë
A=97, b=98, c=99 “Z”>”a”-õóäàë
x-120, y=121, z=122 “z” >”Z”- ¿íýí
x-88, y-89, z-90
IF-êîìàíä
If íºõöºëò êîìàíäûí õàìãèéí õÿëáàð õýëáýð íü ...
If(íºõöºëò èëýðõèéëýë )
Êîìàíä;
Æèøýý íü :
If( n >1000)
Printf(“Óòãà õÿçãààðààñ õýòýðëýý…”) ;
Õýðýâ êîìàíäóóä íýãýýñ îëîí êîìàíä áè÷èõ õýðýãòýé áîë òýäãýýðèéã õîñ õààëòàíä áè÷èæ ºãíº. If (íºõöºëò èëýðõèéëýë 1 ) :
{êîìàíä 1
êîìàíä 2
êîìàíä 3
}
Ñè õýëýíä äýýðõ íºõöºëò èëýðõèéëýë íü äóðûí èëýðõèéëýë áàéæ áîëíî. Õàðèí áóñàä ïðàãðàì÷ëàëûí õýëýíä çºâõºí víýí , õóäàë óòãà áóöààõ èëýðõèéëýëèéã çºâøººðíº.
Æèøýý íü : if((ch=getchar())==’\n’) êîìàíä ;
If else êîìàíä
If else–í ¿íäñýí ôîðìàò:
If (èëýðõèéëýë)
Êîìàíä ;
Else
Êîìàíä ;
Ýíý êîìàíä íü õî¸ð ñîíãîëò õèéõ áîëîìæèéã ávðävvëíý. Õýðýâ èëýðõèéëýë õóäàë áîë óäèðäëàãà íü ålse òvëõvvð vã íü äàðààõ êîìàíäàä øèëæèíý.
Äàâõàð if êîìàíä
If êîìàíäûã õýäýí ÷ äàâõàðààð áè÷èæ áîëíî.
If (èëýðõèéëýë 1);
If (èëýðõèéëýë 2);
êîìàíä;
Æèøýý íü: if (ch=’ ‘);
{ if (ºìíºõ òýìäýãò íü vñýã áîë)
num + + ; }
else { if ch (òýìäýãò íü ºãvvëáýðèéí òºãñãºë )
num + +; }
Äàâõàð if véëäýëèéã õýðýãëýæ áàéõäàà õààëòûã çºâ õýðýãëýõ øààðäëàãàòàé.
Æèøýý íü:
If (èëýðõèéëýë 1);
If (èëýðõèéëýë 2);
Êîìàíä 1;
else êîìàíä 2;
Ålse-‘ã õàðãàëçóóëàõ ävðýì
Ñè õýëýíä else-ã òvvíä õàìãèéí îéð áºãººä òvvíýýñ ºìíº îðøèõ ººðèéí ãýñýí else-‘ã¿é if-ä õàðãàëçóóëàí îéëãîäîã.
ªºðººð õýëáýë õààëòíû áàëàíñòàé ÿã èæèë çàð÷èìààð îéëãîäîã. […(..{…..}…)..]
ºìíºõ æèøýýíä else–ã ÿàæ ÷ áè÷ñýí òvvíä õàìãèéí îéð îðøèõ if-ä áóþó if (èëýðõèéëýë 2 )-ò õàìààðíà.
Äàâõàð if êîìàíä
Õàðèí èéì áîëîìæãvé áàéäëààñ çàéëøõèéõ õî¸ð àðãà áàéäàã.
Õààëò õýðýãëýõ
Ávõ if–ä õàðãàëçàõ else áè÷èõ
1) If (èëýðõèéëýë 1) 2) if (èëýðõèéëýë 1)
{ if (èëýðõèéëýë 2) if (èëýðõèéëýë 2)
êîìàíä 1; êîìàíä 1;
} else
else else
êîìàíä 2; êîìàíä 2;
Ëîãèê véëäýëvvä : îëîí äàâõàð if õýðýãëýõýýñ çàéëñõèéõ ººð íýã àðãà íü ëîãèê véëäýëèéã õýðýãëýõ ÿâäàë þì.
Yvíä : Ñè õýëýíä ëîãèê && (Áà) ,ëîãèê || (áóþó) ãýñýí õîëáîîñóóä áàéíà. Ýäãýýð ëîãèê véëäëvvä íü õàðüöóóëàõ véëäëvvä áîëîõ >, < - ààñ áàãà çýðýãëýëòýé ¿éëäë¿¿ä þì.. Õàðèí && (áà) véëäýë íü ||-ýýñýý (áóþó) véëäýëýýñýý ºíäºð çýðýãëýëòýé.
Ëîãèê (Áà) áóþó && véëäýë
Øàëãàãäàæ áàéãàà íºõöºë¿¿ä ávãä víýí áîë ýöñèéí vð äví íü ¿íýí áàéíà. Vð äví íü int òºðëèéí óòãàòàé áà víýí=1 , õóäàë=0 ãýñýí òóñ òóñûí õàðãàëçàõ óòãàòàé áàéíà.
Áè÷èãäýõ õýëáýð íü: èëýðõèéëýë 1 && èëýðõèéëýë 2.........
Æèøýý íü: # include
Int a=1; b=2;
char c=’k’;
main ( )
{ if (a=1 && b=2 && c=’k’);
printf (“ávõ øàëãàëòóóä víýí áàéíà”);
else
printf (“àëü íýã íü ìàãàäãvé ávãä õóäàë”); }
Ëîãèê (Áóþó) áóþó || véëäýë
Øàëãàãäàæ áàéãàà íºõöºë¿¿äèéí ÿäàæ íýã íºõöºë íü víýí áîë vð äví íü víýí áàéíà. Õàðèí íºõöºëvvä íü ávãä ¿åä õóäàë våä vð äví íü õóäàë áàéíà.
Áè÷èãäýõ õýëáýð íü: èëýðõèéëýë 1 && èëýðõèéëýë 2.........
# include
Int a=1; b=2;
char c=’k’;
main ( )
{ if (a==1 || b==2 || c==’a’);
printf (“àëü íýã íü víýí áàéíà”);
else
printf (“ávãä õóäàë áàéíà”); }
Ëîãèê vãvéñãýë áóþó ! véëäýë
Ëîãèê èëýðõèéëýë õóäàë víýí ãýñýí õî¸ð óòãàòàé. Ýíý véëäýëýýð èëýðõèéëýëèéí vð ävíã óðâóóãààð õºðâvvëíý.
ªáðººð õýëáýë : víýí óòãûã õóäàë , õóäàë óòãûã víýí áîëãîíî.
Æèøýý íü : ! ( 5<7) óã èëýðõèéëýë õóäàë óòãàòàé
/ * (5<7) = => víýí * / ;
/ * ! (víýí) = => õóäàë * / ;
Òàéëáàð Véëäëvvä ×èãëýë
Õààëò ( ) Çvvíýýñ
Ìàññèâûí ýëåìåíò [ ] Çvvíýýñ
Ávòöèéí ýëåìýíò => Çvvíýýñ
Ávòöèéí ýëåìýíò . Çvvíýýñ
Íýìýãävvëýõ,õîðîãäóóëàõ véëäýë + + , - - Áàðóóíààñ
Áèò vãvéñãýë véëäýë ~ Áàðóóíààñ
Ëîãèê vãvéñãýë véëäýë ! Áàðóóíààñ
Õàÿã àâàõ véëäýë Size of Áàðóóíààñ
Çààã÷ûí óòãà àâàõ véëýäýë * Áàðóóíààñ
Òºðºë õóâèðãàõ véëäýë Òºðºë Áàðóóíààñ
Óíàð õàñàõ véëäýë - Áàðóóíààñ
Õýìæýý àâàõ ¿éëäýë Size of
Vðævvëýõ véëäýë * Çvvíýýñ
Õóâààõ véëäýë / Çvvíýýñ
Vëäýãäýë îëãîõ % Çvvíýýñ
Íýìýõ véëäýë + Çvvíýýñ
Õàñàõ véëäýë - Çvvíýýñ
Çvví òèéø øèëævvëýõ << Çvvíýýñ
Áàðóóí òèéø øèëævvëýõ >> Çvvíýýñ
Áàãà , èõ , èõ áóþó òýíö¿¿
< , > , < = , > = Çvvíýýñ
Òýíövv ,òýíövv áèø = , ! = Çvvíýýñ
Áèò “áà” véëäýë & Çvvíýýñ
Áèò “õîr ” véëäýë ^ Çvvíýýñ
Áèò “áóþó” véëäýë | Çvvíýýñ
Ëîãèê “áà” véëäýë && Çvvíýýñ
Ëîãèê “áóþó” véëäýë || Çvvíýýñ
ͺõºëò èëýðõèéëýë ? : Áàðóóíààñ
Óòãà îëãîõ véëäýë = + = - = / = % = & = ^ = / = << = >> = Áàðóóíààñ
Òàñëàë , Çvvíýýñ
Switch-êîìàíä
Ñè õýëýíä òóõàéí íýã èëýðõèéëýëñýí óòãààñ õàìààðñàí îëîí ñîíãîëò õèéäýã êîìàíä áàéäàã. Vvíèéã Switch êîìàíä þì.
Switch (èëýðõèéëýë) {
Case óòãà 1: êîìàíäóóä ; êîìàíäóóä ;.......
Break;
Case óòãà 2 : êîìàíäóóä ; êîìàíäóóä ;........
break;
Default :êîìàíäóóä ; break; }
Õýðýâ èëýðõèéëýëèéí óòãà íü óòãà 1-òýé òýíövv áîë óòãà íýãèéí êîìàíäóóä áèåëýãäýíý.
Õýðýâ óòãà 2–òîé òýíövv áîë òvvíèé êîìàíäóóä áèåëýãäýõ ãýõ ìýò.
Switch êîìàíäûã òóõàéí õýðýãëýõ øààðäëàãààñ õàìààð ÷ ÿíç ÿíçààð áè÷èæ àøèãëàíà.
Vvíä :
1. Break êîìàíäûã áè÷èõãvé áàéæ áîëíî.
2. Default ñîíãîëò áàéõãvé áàéæ áîëíî.
3. Õàìãèéí ñvvë÷èéí ñîíãîëòûí àðä Break áè÷èõ øààðäëàããvé. Òýãýõäýý äàðààõ ävðìèéã áàðèìòëàõ ¸ñòîé.
• Èëýðõèéëýë íü int òºðëèéí óòãà áóöààõ ¸ñòîé.
• Case òvëõvvð vãèéí õîéíî çºâõºí òýìäýãòýí áîëîí òîîí òîãòìîë ë áè÷èãäýíý.
• Ñîíãîëòûí óòãóóä íü õîîðîíäîî ÿëãààòàé óòãà áàéõ ¸ñòîé.
Æèøýý íü :
a=2;
switch (a) {
case 1: printf( “ Óòãà 1 \n ”) ; break;
case 2: printf( “ Óòãà 2 \n ”) ;
case 3: printf( “ Óòãà 3 \n ”) ; break; }
Ñåìèíàð 5
Æèøýý 1:Õàðüöóóëàõ véëäýë
# include
# include
char a [10]=”a b c d e”;
char b [10]=”a b c d f”;
int i=2; k=3;
main ( )
{ if (‘a’>’A’) printf (“a is greater than A \n”);
else printf (“A is greater than a \n”);
if(stremp(a,b)>0)
printf(“abcde is greater than abcdf \n”);
else printf(“abcdf is greater than abcde \n”);
if (i!=k) printf (“i and k are not equal \n ”);
if (i==k) printf (“i and k are equal \n ”); }
Æèøýý 2:IF êîìàíä
# include
# include
int i=2, j=2, k=2;
main()
{ if (i=2*j-k)
printf(“if i has non zero value , result must be 1\n”);
else printf( “if i has non zero value , result must be 0\n ”);
if(k=getch()==0)
{ k=getch();
if(k==75) printf(“LEFT arrow key \n”);
else if(k==77) printf(“RIGHT arrow key\n”);
else if(k==72) printf(“ UP arrow key \n ”);
else if(k==80) printf(“DOWN arrow key\n”);
else printf(“IT is not arrow key\n”);}
Æèøýý 3: Ëîãèê véëäëèéí æèøýý
# include
# include
int i=2; j=2; k=2;
main ( )
if (! 0) printf (“true\n”);
else printf (“false\n”);
if (i==2&& j==2&& k==2) printf (“I,j,k=2\n”);
else if (I==2|| j==2|| k==2);
printf (“some of them are equal to 2\n”);
else
printf (“All of them are equal to 2\n”);
}
{ if (i==3&&++j&&++k ) printf (“true:”);
else printf (“false:”);
printf (“i=%d j=%d k=%d \n”, i,j,k); }
Scanf ôóíêö
Scanf ôóíêö
• Ïðîãðàìì çîõèîõ våä õýðýãëýã÷ýýñ òºðºë ávðèéí ºãºãäºë
óíøèõ çàéëøãvé øààðäëàãà ãàðäàã. Ñè õýëýíä vvíèéã scanf
ávõíýýñ øèéäíý.
• ªãºãäºë óíøèõäàà èõýíõ våä printf , scanf õî¸ð ôóíêöûã õîñëóóëàí àæèëóóëäàã. Ýõëýýä printf–ýýð õýðýãëýã÷ýýñ óíøèõ óòãûí òóõàé áóþó àñóóëòàà õýâëýýä äàðàà íü scanf–ýýð óòãàà óíøäàã.
Áè÷èãäýõ õýëáýð
Scanf (Óäèðäëàãûí òýìäýãòvvä ìºð , [ õóâüñàã÷ ];
Áóþó
int scanf (“Óäèðäëàãûí òýìäýãò ìºð”, õóâüñàã÷ 1,... õóâüñàã÷ n );
Æèøýý íü : scanf (“%d”, & age);
Scanf (“%s”, name);
Scanf-‘í ävðýì
Scanf –ûí óäèðäëàãûí òýìäýãò ìºðèéã ÿìàð áàéäëààð áè÷ñýí ÿã ò¿¿íòýé àäèëààð õýðýãëýã÷ ãàðààñ ºãºãäºë îðóóëàõ ¸ñòîé.Õýðýãëýã÷ýýñ int , float , double , long ãýõ ìýò ýíãèéí òºðëèéí óòãûã óíøèõäàà & òýìäýãòèéã õóâüñàã÷ûí íýðèéí ºìíº çààâàë àøèãëàíà.Õàðèí õýðýãëýã÷ýýñ òýìäýãò ìºð áóþó òýìäýãò ìàññèâ óíøèõûã õ¿ñâýë & òýìäýãòèéã àøèãëàõã¿é.Òýìäýãò ìºð íü ººðºº õàÿã þì.( óäèðäëàãûí
Æèøýý 1
Int i, j , k;
Scanf (“%d %d %d”, &i ,&j, &k);
ýíý våä ãàðààñ îðóóëàõàä 5.10.15
Int year, month, day;
scanf (“%d %d %d”,&month,&day,&year);
ãàðààñ îðóóëàõäàà 0|07|02
Æèøýý 2
int I; char c; float f; long I;
char name [20];
scanf(“%d”,&i);
scanf(“%c”,&c);
scanf(“%f”,&f);
scanf(“%ld”,&l);
scanf(“%s”,name);
Æèøýý 3
scanf–ã àøèãëàõûí ºìíº çààâàë àñóóëò õýâëýíý.
Char name[20];
Printf (“òà íýðýý îðóóëíà óó? \n”); /*àñóóõ*/
Scanf (“%s”,name);
Getchar ôóíêöûí ôîðìàò
Ýíý íü ãàðààñ íýã øèðõýã òýìäýãò óíøèíà.
Õóâüñàã÷ getchar ( ); Ýíý íü inter òîâ÷ àâäàã.
Æèøýý 4
Printf (“ Íýã òýìäýãò îðóóëíà óó ? ”);
Ch=getchar ( );
Putchar ôóíêöûí ôîðìàò
Putchar-ààð àâñàí òýìäýãòèéã õýâëýäýã.
Putchar (Õóâüñàã÷ );
Æèøýý 5
Printf (“òà ýíý òýìäýãòèéã îðóóëæýý”);
Purchar ( ch );
Getch ôóíêö
Ýíý íü ãàðààñ çºâõºí íýã òýìäýãò óíøèíà. Òýãýõäýý getch íü îðóóëàõ ºãºãäëèéã áóôåðëýäýãã¿é.ªºðººð õýëáýë getchar øèã ºãºãä뺺 öóãëóóëàí enter òîâ÷ûã õvëýýäýããvé. Èéìýýñ áóðóó îðóóëñàí ºãºãä뺺 backspace òîâ÷îîð çàëðóóëíà.
Getch–‘í ôîðìàò
Õóâüñàã÷=getch ( ) ;
Æèøýý 6
Printf (“òà íýã òýìäýãò îðóóëàíà óó?”);
Ch= getch ( );
Putch-“í ôîðìàò
Putch (õóâüñàã÷);
Æèøýý 7
Printf (“òà ýíý òýìäýãòèéã îðóóëæýý:”);
Putch (ch);
Getche ôóíêö
Ãàðààñ íýã òýìäýã óíøèõ ôóíêö þì. Getch íü îðîëòûí òýìäýãòèéã äýëãýöýíä ä¿ðñýëäýããvé. Óã òýìäýãò íü ãàðààñ íýã òýìäýãò óíøèí , ò¿¿íèéã ìºí äýëãýöýíä ä¿ðñýëäýã ôóíêö þì. Ýíý íü getch , putch-‘í vvðãèéã äàâõàð ãvéöýòãýíý.
Ñè ïðîãðàììûí ávòýö
Ñè ïðîãðàììûí ávòöèéã àãóóëãààð íü äàðààõ 5 íü õýñýãò õóâààíà.
I. Õîëáîëòûí õýñýã
II. Òîãòìîëûã çàðëàõ õýñýã
III. Õóâüñàã÷ûã çàðëàõ õýñýã
IV. Ôóíêöûã çàðëàõ õýñýã
V. Víäñýí ôóíêö õýñýã
Õîëáîëòûí õýñýã
Ïðîãðàìä ñòàíäàðò ôóíêö õîëáîõ øààðäëàãà òóëãàðäàã áà õîëáîëòûã # include òvëõvvð vãèéí òóñëàìæòàé ãvéöýòãýíý.
Áè÷èãäýõ õýëáýð íü:
# include < ôàéëûí íýð>
# include “ ôàéëûí íýð ” 2 ÿíçààð áè÷èæ áîëíî.
Ôàéëûí íýð íü òóõàéí ôóíêöûã àãóóëàõ .h ºðãºëòýé ôàéëûí íýð áàéíà.
Ýäãýýð ôàéëóóä c:\ tc \ include ñàíä áàéðëàíà.
Ôàéëóóäûí æèøýý
Stdio.h- víäñýí îðîëò ãàðàëòûí ôóíêö¿¿ä ýíý ôàéëä òîäîðõîéëîãäîíî.
• Printf äýëãýöýíä ºãºãäºë õýâëýíý.
• Scanf ãàðààñ óòãà óíøèõ
Stdlib.h- òºðºë ávðèéí õºðâvvëýëòèéí ôóíêö ïðoãðàììûí óäèðäëàãà øèëævvëýõ ôóíêöóóä áàéíà.
Atoi–òýìäýãò ìºðèéã òîî áîëãîõ.
Itoa–òîîã òýìäýãò ìºð áîëãîõ .
Òîãòìîëóóäûã çàðëàõ õýñýã
Ýíý õýñýãò òîãòìîë õýìæèãäýõvvíèé íýð, àâàõ óòãûã çàðëàíà.
Const float pi=3.14
# define max 100
Õóâüñàã÷ûã çàðëàõ õýñýã
Ïðîãðàììä õýðýãëýãäýõ ãëîáàëü õóâüñàã÷äûã ýíä çàðëàíà.
Áè÷èãäýõ õýëáýð íü :
<õóâüñàã÷ûí òºðºë > < õóâüñàã÷ûííýð >;
Æèøýý
Int i, j ;
Char c;
Ãëîáàëü õóâüñàã÷
Ãëîáàëü õóâüñàã÷ ãýäýã íü ïðîãðàììûí àëü ÷ õýñýãò õàðàãäàõ óòãûã íü ººð÷èëæ áîëîõ õóâüñàã÷ þì.Ãëîáàëü õóâüñàã÷èéã äàðààõ 2 øèíæ ÷àíàðààð ÿëãàíà.
1) Ïðîãðàìûí àëü ÷ ôóíêö, ïðîöåäóð äîòðîîñ ò¿¿íèé óòãûã ººð÷èëæ áîëäîã.
2) Òvvíèé àìüäðàõ õóãàöàà íü ïðîãðàììûã äóóñàí äóóñòàë vðãýëæèëíý.
Ôóíêöûã çàðëàõ õýñýã
Ýíä õýðýãëýã÷èéí òîäîðõîéëñîí ôóíêö ïðîöåäóðóóäûã(äýä ïðîãðàì ) áàéðëóóëíà. Ýíý äýä ïðîãðàìì ººðèéí ãýñýí íýðòýé áà víäñýí ïðîãðàììûí õààíààñ íü ÷ íýðýýð äóóäàæ õýðýãëýæ áîëíî.
Ôóíêöûí íýð ( ïàðàìåòóóä )
{< õóâüñàã÷äûã çàðëàõ õýñýã > ëîêàëü õóâüñàã÷
< õóâüñàã÷ûí ôóíêöûí áèå >
}
Ëîêàëü õóâñàã÷
Ǻâõºí òóõàéí ôóíêö äîòðîî õýðýãëýãäýíý. Àìüäðàõ õóãàöàà íü ôóíêöûí àæèëàõ õóãàöàà þì.
• Ïðîãðàìì çîõèîõ våä õýðýãëýã÷ýýñ òºðºë ávðèéí ºãºãäºë
óíøèõ çàéëøãvé øààðäëàãà ãàðäàã. Ñè õýëýíä vvíèéã scanf
ávõíýýñ øèéäíý.
• ªãºãäºë óíøèõäàà èõýíõ våä printf , scanf õî¸ð ôóíêöûã õîñëóóëàí àæèëóóëäàã. Ýõëýýä printf–ýýð õýðýãëýã÷ýýñ óíøèõ óòãûí òóõàé áóþó àñóóëòàà õýâëýýä äàðàà íü scanf–ýýð óòãàà óíøäàã.
Áè÷èãäýõ õýëáýð
Scanf (Óäèðäëàãûí òýìäýãòvvä ìºð , [ õóâüñàã÷ ];
Áóþó
int scanf (“Óäèðäëàãûí òýìäýãò ìºð”, õóâüñàã÷ 1,... õóâüñàã÷ n );
Æèøýý íü : scanf (“%d”, & age);
Scanf (“%s”, name);
Scanf-‘í ävðýì
Scanf –ûí óäèðäëàãûí òýìäýãò ìºðèéã ÿìàð áàéäëààð áè÷ñýí ÿã ò¿¿íòýé àäèëààð õýðýãëýã÷ ãàðààñ ºãºãäºë îðóóëàõ ¸ñòîé.Õýðýãëýã÷ýýñ int , float , double , long ãýõ ìýò ýíãèéí òºðëèéí óòãûã óíøèõäàà & òýìäýãòèéã õóâüñàã÷ûí íýðèéí ºìíº çààâàë àøèãëàíà.Õàðèí õýðýãëýã÷ýýñ òýìäýãò ìºð áóþó òýìäýãò ìàññèâ óíøèõûã õ¿ñâýë & òýìäýãòèéã àøèãëàõã¿é.Òýìäýãò ìºð íü ººðºº õàÿã þì.( óäèðäëàãûí
Æèøýý 1
Int i, j , k;
Scanf (“%d %d %d”, &i ,&j, &k);
ýíý våä ãàðààñ îðóóëàõàä 5.10.15
Int year, month, day;
scanf (“%d %d %d”,&month,&day,&year);
ãàðààñ îðóóëàõäàà 0|07|02
Æèøýý 2
int I; char c; float f; long I;
char name [20];
scanf(“%d”,&i);
scanf(“%c”,&c);
scanf(“%f”,&f);
scanf(“%ld”,&l);
scanf(“%s”,name);
Æèøýý 3
scanf–ã àøèãëàõûí ºìíº çààâàë àñóóëò õýâëýíý.
Char name[20];
Printf (“òà íýðýý îðóóëíà óó? \n”); /*àñóóõ*/
Scanf (“%s”,name);
Getchar ôóíêöûí ôîðìàò
Ýíý íü ãàðààñ íýã øèðõýã òýìäýãò óíøèíà.
Õóâüñàã÷ getchar ( ); Ýíý íü inter òîâ÷ àâäàã.
Æèøýý 4
Printf (“ Íýã òýìäýãò îðóóëíà óó ? ”);
Ch=getchar ( );
Putchar ôóíêöûí ôîðìàò
Putchar-ààð àâñàí òýìäýãòèéã õýâëýäýã.
Putchar (Õóâüñàã÷ );
Æèøýý 5
Printf (“òà ýíý òýìäýãòèéã îðóóëæýý”);
Purchar ( ch );
Getch ôóíêö
Ýíý íü ãàðààñ çºâõºí íýã òýìäýãò óíøèíà. Òýãýõäýý getch íü îðóóëàõ ºãºãäëèéã áóôåðëýäýãã¿é.ªºðººð õýëáýë getchar øèã ºãºãä뺺 öóãëóóëàí enter òîâ÷ûã õvëýýäýããvé. Èéìýýñ áóðóó îðóóëñàí ºãºãä뺺 backspace òîâ÷îîð çàëðóóëíà.
Getch–‘í ôîðìàò
Õóâüñàã÷=getch ( ) ;
Æèøýý 6
Printf (“òà íýã òýìäýãò îðóóëàíà óó?”);
Ch= getch ( );
Putch-“í ôîðìàò
Putch (õóâüñàã÷);
Æèøýý 7
Printf (“òà ýíý òýìäýãòèéã îðóóëæýý:”);
Putch (ch);
Getche ôóíêö
Ãàðààñ íýã òýìäýã óíøèõ ôóíêö þì. Getch íü îðîëòûí òýìäýãòèéã äýëãýöýíä ä¿ðñýëäýããvé. Óã òýìäýãò íü ãàðààñ íýã òýìäýãò óíøèí , ò¿¿íèéã ìºí äýëãýöýíä ä¿ðñýëäýã ôóíêö þì. Ýíý íü getch , putch-‘í vvðãèéã äàâõàð ãvéöýòãýíý.
Ñè ïðîãðàììûí ávòýö
Ñè ïðîãðàììûí ávòöèéã àãóóëãààð íü äàðààõ 5 íü õýñýãò õóâààíà.
I. Õîëáîëòûí õýñýã
II. Òîãòìîëûã çàðëàõ õýñýã
III. Õóâüñàã÷ûã çàðëàõ õýñýã
IV. Ôóíêöûã çàðëàõ õýñýã
V. Víäñýí ôóíêö õýñýã
Õîëáîëòûí õýñýã
Ïðîãðàìä ñòàíäàðò ôóíêö õîëáîõ øààðäëàãà òóëãàðäàã áà õîëáîëòûã # include òvëõvvð vãèéí òóñëàìæòàé ãvéöýòãýíý.
Áè÷èãäýõ õýëáýð íü:
# include < ôàéëûí íýð>
# include “ ôàéëûí íýð ” 2 ÿíçààð áè÷èæ áîëíî.
Ôàéëûí íýð íü òóõàéí ôóíêöûã àãóóëàõ .h ºðãºëòýé ôàéëûí íýð áàéíà.
Ýäãýýð ôàéëóóä c:\ tc \ include ñàíä áàéðëàíà.
Ôàéëóóäûí æèøýý
Stdio.h- víäñýí îðîëò ãàðàëòûí ôóíêö¿¿ä ýíý ôàéëä òîäîðõîéëîãäîíî.
• Printf äýëãýöýíä ºãºãäºë õýâëýíý.
• Scanf ãàðààñ óòãà óíøèõ
Stdlib.h- òºðºë ávðèéí õºðâvvëýëòèéí ôóíêö ïðoãðàììûí óäèðäëàãà øèëævvëýõ ôóíêöóóä áàéíà.
Atoi–òýìäýãò ìºðèéã òîî áîëãîõ.
Itoa–òîîã òýìäýãò ìºð áîëãîõ .
Òîãòìîëóóäûã çàðëàõ õýñýã
Ýíý õýñýãò òîãòìîë õýìæèãäýõvvíèé íýð, àâàõ óòãûã çàðëàíà.
Const float pi=3.14
# define max 100
Õóâüñàã÷ûã çàðëàõ õýñýã
Ïðîãðàììä õýðýãëýãäýõ ãëîáàëü õóâüñàã÷äûã ýíä çàðëàíà.
Áè÷èãäýõ õýëáýð íü :
<õóâüñàã÷ûí òºðºë > < õóâüñàã÷ûííýð >;
Æèøýý
Int i, j ;
Char c;
Ãëîáàëü õóâüñàã÷
Ãëîáàëü õóâüñàã÷ ãýäýã íü ïðîãðàììûí àëü ÷ õýñýãò õàðàãäàõ óòãûã íü ººð÷èëæ áîëîõ õóâüñàã÷ þì.Ãëîáàëü õóâüñàã÷èéã äàðààõ 2 øèíæ ÷àíàðààð ÿëãàíà.
1) Ïðîãðàìûí àëü ÷ ôóíêö, ïðîöåäóð äîòðîîñ ò¿¿íèé óòãûã ººð÷èëæ áîëäîã.
2) Òvvíèé àìüäðàõ õóãàöàà íü ïðîãðàììûã äóóñàí äóóñòàë vðãýëæèëíý.
Ôóíêöûã çàðëàõ õýñýã
Ýíä õýðýãëýã÷èéí òîäîðõîéëñîí ôóíêö ïðîöåäóðóóäûã(äýä ïðîãðàì ) áàéðëóóëíà. Ýíý äýä ïðîãðàìì ººðèéí ãýñýí íýðòýé áà víäñýí ïðîãðàììûí õààíààñ íü ÷ íýðýýð äóóäàæ õýðýãëýæ áîëíî.
Ôóíêöûí íýð ( ïàðàìåòóóä )
{< õóâüñàã÷äûã çàðëàõ õýñýã > ëîêàëü õóâüñàã÷
< õóâüñàã÷ûí ôóíêöûí áèå >
}
Ëîêàëü õóâñàã÷
Ǻâõºí òóõàéí ôóíêö äîòðîî õýðýãëýãäýíý. Àìüäðàõ õóãàöàà íü ôóíêöûí àæèëàõ õóãàöàà þì.
Saturday, December 5, 2009
27-í øèðõýã ¿ã îð÷óóë
1.Not-(ýñðýã) , 2.or-(íýìýõ) , 3.and-(¿ðæèõ) ,4.xor-(2 ìîäóëëààð íýìýõ)
5.*-(¿ðæèõ) , 6.void-(õîîñîí óòãà), 7. int-(á¿õýëòîî), 8.for-(äàâòàëò), 9.%d-(á¿õýë òîî), 10.printf(õýâëýæ ãàðãàõ) , 11.case-(ñîíãîëò), 12.switch-(ñîíãîëòûí îïåðàòîð), 13.max-(õàìãèéí èõ), 14. Float-(áóòàðõàé òîî)
15.if-(õýðâýý), 16.scanf-(íºõöºë øàëãàõ), 17.include-(àãóóëàõ,áàãòààõ)
18.clear-(öýâýðëýõ), 19.while-(äàâòàëò), 20.%s-(òýìäýãò ìºð), 21.\n-(øèíý ìºð), 22. %d-int (òºðëèéí óòãûã òºëººëíº), 23. For- (Òîäîðõîé äàâòàëò)
24. while-(íºõöºëò äàâòàëò), 25. S!-(ÿëãààòàé ãýñýí îïåðàòîð), 26.Do-(äàâòàëò), 27. ;-(òºãñãºëèéí òýìäýã), 28.{ }-(ýõëýë,òºãñãºëèéí õààëò)
5.*-(¿ðæèõ) , 6.void-(õîîñîí óòãà), 7. int-(á¿õýëòîî), 8.for-(äàâòàëò), 9.%d-(á¿õýë òîî), 10.printf(õýâëýæ ãàðãàõ) , 11.case-(ñîíãîëò), 12.switch-(ñîíãîëòûí îïåðàòîð), 13.max-(õàìãèéí èõ), 14. Float-(áóòàðõàé òîî)
15.if-(õýðâýý), 16.scanf-(íºõöºë øàëãàõ), 17.include-(àãóóëàõ,áàãòààõ)
18.clear-(öýâýðëýõ), 19.while-(äàâòàëò), 20.%s-(òýìäýãò ìºð), 21.\n-(øèíý ìºð), 22. %d-int (òºðëèéí óòãûã òºëººëíº), 23. For- (Òîäîðõîé äàâòàëò)
24. while-(íºõöºëò äàâòàëò), 25. S!-(ÿëãààòàé ãýñýí îïåðàòîð), 26.Do-(äàâòàëò), 27. ;-(òºãñãºëèéí òýìäýã), 28.{ }-(ýõëýë,òºãñãºëèéí õààëò)
Îþóòàí ìèíèé áàõàðõàë ýññý 300 ¿ãòýé
Их сургуульд орсон эрхэм анд таньд амжилт хүсье. Та эрдмийн энэ уурхайд орсноор юуг хамгийн сайн сурах вэ? гэдэг асуулт толгойд чинь байнга эргэлдэж байх ёстой. Эцэг эх, багш нар чинь чамайг мэргэжилдээ сайн, чадварлаг боловсон хүчин болоорой гэж сургаж байвал миний бие нэг талаар нь үүнийг үгүйсгэж байгаа юм шүү. Ингэж хэлэх шалтгаан маш олон байна. Харин миний хувьд эрхэм та Их сургуульд суралцах хугацаандаа дээд боловсрол эзэмшихийн хамт зөвөөр уншиж, бичих чадварыг эзэмших нь чухал болой. Үсэг холбож уншиж, бичих нь амархан санагдах авч Бүтээлчээр/Critical thinking/ уншиж, бичих нь дээд боловсрол, мэргэжил эзэмших хамгийн анхны арга áàðèë þì. Манай боловсролын систем хүүхдүүдийг 10 жилийн хугацаанд энэ арга зүйд сургаж чадаагүйн улмаас “бариагүй ч номгүй, барьсан ч чиггүй” олон хүүхдүүдийг оюутны ширээнд шилжүүлдэг. Тэднийг бид их сургуульд хүлээн аваад реферат, бие даалт, эссе зэргээр бас дахин хуулан бичлэг хийлгүүлж мэдээллийн үнэ цэнэ, зохиогчийн эрх, тэр ч бүү хэл өөрийн үзэл бодлыг үл ойшоодог “хуулан бичигч”-дийг бэлтгэдэг нь харамсалтай. 4 жилийн турш ихэнхдээ хуулан бичлэг хийсэн оюутнууд “дипломын ажил”-ыг өөрийнхөөрөө бичих нь нэн ховор байдаг.
Оюутнууд áèä бүхэн нэг их удалгүй бүх хичээлүүд дээрээ багшийн өгсөн даалгаврыг хийхийн тулд төрөл бүрийн зүйл бичиж эхлэнэ. Хамгийн харамсалтай нь ихэнх оюутнууд маань цагийг нь тулгаж байгаад “уншихгүйгээр” бие даалт, реферат, эссе гээд баахан хуулан бичлэг хийх байхдаа. Иймээс аль болох тэр хуулан бичлэгийг хийлгэхгүй байхын үүднээс гадаадын их сургуулиудад оюутнуудын бичлэгийн ямар хэлбэрүүд байдгийг чадан ядан бичихийг хичээлээ.
Бүх бичлэгийг нь 4 хэсэгт хуваадаг. 1. Ердийн бичлэг. 2. Албан бичлэг. 3. Утга зохиолын бичлэг. 4. Эрдэм шинжилгээний бичлэг. Эд бүгдээрээ тус тусдаа төрөл хэлбэрүүд, бичлэгийн стандарттай байдаг. Их, дээд сургуулиудад суралцаж байгаа оюутнууд онолоор олж авсан мэдлэг, туршлагаа Article, Report, Review paper гэсэн бичлэгүүдээр илэрхийлдэг. Оюутнууд хичээлийн тухайн сэдвүүдийн хүрээнд өөрийн туршлага дээр үндэслэн бичихийг РЕПОРТ гэж хэлнэ. Репортууд нь Эссе бичлэгийн үндсэн зарчмаар бичигддэг. Репорт нь номын товчлол, эрдэм шинжилгээний илтгэлийн, сэдвийн болон дадлагын тайлангийн, шалгалтын гээд олон төрлөөр бүх хичээлүүдэд өргөн хэрэглэгддэг байна. Çà åð íü èíãýýä áîäîõëîîð îþóòàí áèäíèé íýã òîì áàõàðõàë þì áîëîâ óó? ãýæ áè áîäîæ áàéíà.
¿ãèéí òîî:320
Оюутнууд áèä бүхэн нэг их удалгүй бүх хичээлүүд дээрээ багшийн өгсөн даалгаврыг хийхийн тулд төрөл бүрийн зүйл бичиж эхлэнэ. Хамгийн харамсалтай нь ихэнх оюутнууд маань цагийг нь тулгаж байгаад “уншихгүйгээр” бие даалт, реферат, эссе гээд баахан хуулан бичлэг хийх байхдаа. Иймээс аль болох тэр хуулан бичлэгийг хийлгэхгүй байхын үүднээс гадаадын их сургуулиудад оюутнуудын бичлэгийн ямар хэлбэрүүд байдгийг чадан ядан бичихийг хичээлээ.
Бүх бичлэгийг нь 4 хэсэгт хуваадаг. 1. Ердийн бичлэг. 2. Албан бичлэг. 3. Утга зохиолын бичлэг. 4. Эрдэм шинжилгээний бичлэг. Эд бүгдээрээ тус тусдаа төрөл хэлбэрүүд, бичлэгийн стандарттай байдаг. Их, дээд сургуулиудад суралцаж байгаа оюутнууд онолоор олж авсан мэдлэг, туршлагаа Article, Report, Review paper гэсэн бичлэгүүдээр илэрхийлдэг. Оюутнууд хичээлийн тухайн сэдвүүдийн хүрээнд өөрийн туршлага дээр үндэслэн бичихийг РЕПОРТ гэж хэлнэ. Репортууд нь Эссе бичлэгийн үндсэн зарчмаар бичигддэг. Репорт нь номын товчлол, эрдэм шинжилгээний илтгэлийн, сэдвийн болон дадлагын тайлангийн, шалгалтын гээд олон төрлөөр бүх хичээлүүдэд өргөн хэрэглэгддэг байна. Çà åð íü èíãýýä áîäîõëîîð îþóòàí áèäíèé íýã òîì áàõàðõàë þì áîëîâ óó? ãýæ áè áîäîæ áàéíà.
¿ãèéí òîî:320
íýã í¿¿ð îð÷óóëãà: Исаак Ньютонû àìüäðàë
Сэр Исаак Ньютон (Sir Isaac Newton, 1643 оны 1 сарын 4 - 1727 оны 3 сарын 31 [хуучны тооллоор 1642.12.25 - 1726.3.20]) нь Английн физикч, математикч, одон орон судлаач, байгалийн философич, алхимич, теологич байжээ. Түүний 1687 онд хэвлэгдсэн Байгалийн философийн математикийн зарчмууд (Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica) нь шинжлэх ухааны түүхэн дахь хамгийн их нөлөөтэй ном гэгддэг байна. Тэрээр энэхүү номондоо бүх ертөнцийн таталцлын хууль болон хөдөлгөөний гурван хуулиудыг тодорхойлсон бөгөөд дараагийн гурван зууны туршид ертөнцийг үзэх шинжлэх ухааны үзэлд давамгайлж, орчин үеийн инженерчлэлийг эхлүүлсэн сонгодог механикийн салбарыг эхлүүлжээ. Ньютон нь Кеплерийн гаригуудын хөдөлгөөний хуулиуд ба өөрийнхөө таталцлын хүчийн онол хоёр бие биендээ нийцэж байгааг харуулан, дэлхийн дээрх зүйлүүд ба сансарт буй зүйлүүд ижил байгалийн хуулиудад захирагддагийг үзүүлсэн байна. Үүний үр дүнд нарыг нарны аймгийн төвд буй гэдгийг бүрмөсөн батлаж, шинжлэх ухааны хувьсгалыг улам хөгжүүлжээ.
Механикийн салбарт тэрээр импульс хадгалагдах хууль ба өнцгийн импульсийн хуулийг тодорхойлсон байна. Гэрлийн салбарт ойдог дуран авайг зохион бүтээж, цагаан гэрэл призмээр дамжихдаа задардгийг ажиглан өнгөний хуулийг нээжээ. Тэрээр мөн хөргөлтийг хуулийг нээж, дууны хурдыг судалсан байна.
Математикт Готфрид Лейбництай хамт интеграл ба дифференциал тооллыг хөгжүүлжээ. Мөн биномын теоремыг нээж, функц дахь язгууруудын тоог тооцоолох "Ньютоны арга"-г гаргаж, хүчний цувааг судлахад оролцсон байна.
Шинжлэх ухааны түүхэнд хэн илүү их нөлөө үзүүлсэн бэ хэмээх 2005 оны Хааны нийгэмлэгийн судалгаанд Ньютоныг Альберт Эйнштейнээс илүү их нөлөө үзүүлсэн гэсэн дүн гарчээ.
Эшлэл
1. ↑ 1.0 1.1 Ньютоны үед Европт хоёр цагалбар хэрэглэж байсан: Юлийн буюу Хуучин цагалбар Британи болон Хойд Европ (протестант), Зүүн Европын зарим хэсэгт хэрэглэгдэж байсан бол Грегорийн цагалбар буюу 'Шинэ цагалбар' Европын католик шашинт хэсэгт хэрэглэгдэж байв. Ньютоныг төрөхөд Грегорийн цагалбарын өдөр Юлийн цагалбараас арван хоногоор түрүүлж байсан тул Ньютон Юлийн цагалбараар 1642 оны 12 дугаар сарын 25-нд Зул сарын баяраар төрсөн боловч Грегорийн цагалбараар 1643 оны 1 дүгээр сарын 4-нд төржээ. Түүнийг нас барах үед цагалбаруудын хоорондох хоногийн зөрөө 11 болсон байв. Түүнчлэн 1752 онд Британид Грегорийн цагалбарыг нэвтрүүлэхээс өмнө Английн шинэ жил (хуулийн болон бусад иргэний зорилгоор) 1 дүгээр сарын 1-нд бус харин 3 дугаар сарын 25-нд эхэлдэг байлаа ('Хатагтайн өдөр'). Өөрөөр заагаагүй бол энэ нийтлэлийн бусад огноог Юлийн цагалбараар тавьсан болно.
2. ↑ Mordechai Feingold, Barrow, Isaac (1630–1677), Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press, September 2004; online edn, May 2007; accessed 24 February 2009; explained further in Mordechai Feingold " Newton, Leibniz, and Barrow Too: An Attempt at a Reinterpretation"; Isis, Vol. 84, No. 2 (June, 1993), pp. 310-338
3. ↑ Dictionary of Scientific Biography, Newton, Isaac, n.4
4. ↑ Gjersten, Derek (1986). The Newton Handbook. London: Routledge & Kegan Paul.
5. ↑ Westfall, Richard S. [1980] (1983). "Never at Rest: A Biography of Isaac Newton. Cambridge: Cambridge University Press, 530–1.
Механикийн салбарт тэрээр импульс хадгалагдах хууль ба өнцгийн импульсийн хуулийг тодорхойлсон байна. Гэрлийн салбарт ойдог дуран авайг зохион бүтээж, цагаан гэрэл призмээр дамжихдаа задардгийг ажиглан өнгөний хуулийг нээжээ. Тэрээр мөн хөргөлтийг хуулийг нээж, дууны хурдыг судалсан байна.
Математикт Готфрид Лейбництай хамт интеграл ба дифференциал тооллыг хөгжүүлжээ. Мөн биномын теоремыг нээж, функц дахь язгууруудын тоог тооцоолох "Ньютоны арга"-г гаргаж, хүчний цувааг судлахад оролцсон байна.
Шинжлэх ухааны түүхэнд хэн илүү их нөлөө үзүүлсэн бэ хэмээх 2005 оны Хааны нийгэмлэгийн судалгаанд Ньютоныг Альберт Эйнштейнээс илүү их нөлөө үзүүлсэн гэсэн дүн гарчээ.
Эшлэл
1. ↑ 1.0 1.1 Ньютоны үед Европт хоёр цагалбар хэрэглэж байсан: Юлийн буюу Хуучин цагалбар Британи болон Хойд Европ (протестант), Зүүн Европын зарим хэсэгт хэрэглэгдэж байсан бол Грегорийн цагалбар буюу 'Шинэ цагалбар' Европын католик шашинт хэсэгт хэрэглэгдэж байв. Ньютоныг төрөхөд Грегорийн цагалбарын өдөр Юлийн цагалбараас арван хоногоор түрүүлж байсан тул Ньютон Юлийн цагалбараар 1642 оны 12 дугаар сарын 25-нд Зул сарын баяраар төрсөн боловч Грегорийн цагалбараар 1643 оны 1 дүгээр сарын 4-нд төржээ. Түүнийг нас барах үед цагалбаруудын хоорондох хоногийн зөрөө 11 болсон байв. Түүнчлэн 1752 онд Британид Грегорийн цагалбарыг нэвтрүүлэхээс өмнө Английн шинэ жил (хуулийн болон бусад иргэний зорилгоор) 1 дүгээр сарын 1-нд бус харин 3 дугаар сарын 25-нд эхэлдэг байлаа ('Хатагтайн өдөр'). Өөрөөр заагаагүй бол энэ нийтлэлийн бусад огноог Юлийн цагалбараар тавьсан болно.
2. ↑ Mordechai Feingold, Barrow, Isaac (1630–1677), Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press, September 2004; online edn, May 2007; accessed 24 February 2009; explained further in Mordechai Feingold " Newton, Leibniz, and Barrow Too: An Attempt at a Reinterpretation"; Isis, Vol. 84, No. 2 (June, 1993), pp. 310-338
3. ↑ Dictionary of Scientific Biography, Newton, Isaac, n.4
4. ↑ Gjersten, Derek (1986). The Newton Handbook. London: Routledge & Kegan Paul.
5. ↑ Westfall, Richard S. [1980] (1983). "Never at Rest: A Biography of Isaac Newton. Cambridge: Cambridge University Press, 530–1.
íýã í¿¿ð îð÷óóëãà: Isaac Newton's Life
I INTRODUCTION
Newton, Sir Isaac (1642-1727), mathematician and physicist, one of the foremost scientific intellects of all time. Born at Woolsthorpe, near Grantham in Lincolnshire, where he attended school, he entered Cambridge University in 1661; he was elected a Fellow of Trinity College in 1667, and Lucasian Professor of Mathematics in 1669. He remained at the university, lecturing in most years, until 1696. Of these Cambridge years, in which Newton was at the height of his creative power, he singled out 1665-1666 (spent largely in Lincolnshire because of plague in Cambridge) as "the prime of my age for invention". During two to three years of intense mental effort he prepared Philosophiae Naturalis Principia Mathematica (Mathematical Principles of Natural Philosophy) commonly known as the Principia, although this was not published until 1687.
As a firm opponent of the attempt by King James II to make the universities into Catholic institutions, Newton was elected Member of Parliament for the University of Cambridge to the Convention Parliament of 1689, and sat again in 1701-1702. Meanwhile, in 1696 he had moved to London as Warden of the Royal Mint. He became Master of the Mint in 1699, an office he retained to his death. He was elected a Fellow of the Royal Society of London in 1671, and in 1703 he became President, being annually re-elected for the rest of his life. His major work, Opticks, appeared the next year; he was knighted in Cambridge in 1705.
As Newtonian science became increasingly accepted on the Continent, and especially after a general peace was restored in 1714, following the War of the Spanish Succession, Newton became the most highly esteemed natural philosopher in Europe. His last decades were passed in revising his major works, polishing his studies of ancient history, and defending himself against critics, as well as carrying out his official duties. Newton was modest, diffident, and a man of simple tastes. He was angered by criticism or opposition, and harboured resentment; he was harsh towards enemies but generous to friends. In government, and at the Royal Society, he proved an able administrator. He never married and lived modestly, but was buried with great pomp in Westminster Abbey.
Newton has been regarded for almost 300 years as the founding examplar of modern physical science, his achievements in experimental investigation being as innovative as those in mathematical research. With equal, if not greater, energy and originality he also plunged into chemistry, the early history of Western civilization, and theology; among his special studies was an investigation of the form and dimensions, as described in the Bible, of Solomon's Temple in Jerusalem.
II OPTICS
In 1664, while still a student, Newton read recent work on optics and light by the English physicists Robert Boyle and Robert Hooke; he also studied both the mathematics and the physics of the French philosopher and scientist René Descartes. He investigated the refraction of light by a glass prism; developing over a few years a series of increasingly elaborate, refined, and exact experiments, Newton discovered measurable, mathematical patterns in the phenomenon of colour. He found white light to be a mixture of infinitely varied coloured rays (manifest in the rainbow and the spectrum), each ray definable by the angle through which it is refracted on entering or leaving a given transparent medium. He correlated this notion with his study of the interference colours of thin films (for example, of oil on water, or soap bubbles), using a simple technique of extreme acuity to measure the thickness of such films. He held that light consisted of streams of minute particles. From his experiments he could infer the magnitudes of the transparent "corpuscles" forming the surfaces of bodies, which, according to their dimensions, so interacted with white light as to reflect, selectively, the different observed colours of those surfaces.
The roots of these unconventional ideas were with Newton by about 1668; when first expressed (tersely and partially) in public in 1672 and 1675, they provoked hostile criticism, mainly because colours were thought to be modified forms of homogeneous white light. Doubts, and Newton's rejoinders, were printed in the learned journals. Notably, the scepticism of Christiaan Huygens and the failure of the French physicist Edmé Mariotte to duplicate Newton's refraction experiments in 1681 set scientists on the Continent against him for a generation. The publication of Opticks, largely written by 1692, was delayed by Newton until the critics were dead. The book was still imperfect: the colours of diffraction defeated Newton. Nevertheless, Opticks established itself, from about 1715, as a model of the interweaving of theory with quantitative experimentation.
Newton, Sir Isaac (1642-1727), mathematician and physicist, one of the foremost scientific intellects of all time. Born at Woolsthorpe, near Grantham in Lincolnshire, where he attended school, he entered Cambridge University in 1661; he was elected a Fellow of Trinity College in 1667, and Lucasian Professor of Mathematics in 1669. He remained at the university, lecturing in most years, until 1696. Of these Cambridge years, in which Newton was at the height of his creative power, he singled out 1665-1666 (spent largely in Lincolnshire because of plague in Cambridge) as "the prime of my age for invention". During two to three years of intense mental effort he prepared Philosophiae Naturalis Principia Mathematica (Mathematical Principles of Natural Philosophy) commonly known as the Principia, although this was not published until 1687.
As a firm opponent of the attempt by King James II to make the universities into Catholic institutions, Newton was elected Member of Parliament for the University of Cambridge to the Convention Parliament of 1689, and sat again in 1701-1702. Meanwhile, in 1696 he had moved to London as Warden of the Royal Mint. He became Master of the Mint in 1699, an office he retained to his death. He was elected a Fellow of the Royal Society of London in 1671, and in 1703 he became President, being annually re-elected for the rest of his life. His major work, Opticks, appeared the next year; he was knighted in Cambridge in 1705.
As Newtonian science became increasingly accepted on the Continent, and especially after a general peace was restored in 1714, following the War of the Spanish Succession, Newton became the most highly esteemed natural philosopher in Europe. His last decades were passed in revising his major works, polishing his studies of ancient history, and defending himself against critics, as well as carrying out his official duties. Newton was modest, diffident, and a man of simple tastes. He was angered by criticism or opposition, and harboured resentment; he was harsh towards enemies but generous to friends. In government, and at the Royal Society, he proved an able administrator. He never married and lived modestly, but was buried with great pomp in Westminster Abbey.
Newton has been regarded for almost 300 years as the founding examplar of modern physical science, his achievements in experimental investigation being as innovative as those in mathematical research. With equal, if not greater, energy and originality he also plunged into chemistry, the early history of Western civilization, and theology; among his special studies was an investigation of the form and dimensions, as described in the Bible, of Solomon's Temple in Jerusalem.
II OPTICS
In 1664, while still a student, Newton read recent work on optics and light by the English physicists Robert Boyle and Robert Hooke; he also studied both the mathematics and the physics of the French philosopher and scientist René Descartes. He investigated the refraction of light by a glass prism; developing over a few years a series of increasingly elaborate, refined, and exact experiments, Newton discovered measurable, mathematical patterns in the phenomenon of colour. He found white light to be a mixture of infinitely varied coloured rays (manifest in the rainbow and the spectrum), each ray definable by the angle through which it is refracted on entering or leaving a given transparent medium. He correlated this notion with his study of the interference colours of thin films (for example, of oil on water, or soap bubbles), using a simple technique of extreme acuity to measure the thickness of such films. He held that light consisted of streams of minute particles. From his experiments he could infer the magnitudes of the transparent "corpuscles" forming the surfaces of bodies, which, according to their dimensions, so interacted with white light as to reflect, selectively, the different observed colours of those surfaces.
The roots of these unconventional ideas were with Newton by about 1668; when first expressed (tersely and partially) in public in 1672 and 1675, they provoked hostile criticism, mainly because colours were thought to be modified forms of homogeneous white light. Doubts, and Newton's rejoinders, were printed in the learned journals. Notably, the scepticism of Christiaan Huygens and the failure of the French physicist Edmé Mariotte to duplicate Newton's refraction experiments in 1681 set scientists on the Continent against him for a generation. The publication of Opticks, largely written by 1692, was delayed by Newton until the critics were dead. The book was still imperfect: the colours of diffraction defeated Newton. Nevertheless, Opticks established itself, from about 1715, as a model of the interweaving of theory with quantitative experimentation.
Thursday, December 3, 2009
TYU Palyer Интернэт Телевиз [GOGO MF RS MU ]
TVU Player нь таньд дэлхийн олон олон,маш олон сувгийг ямар нэгэн төлбөргүйгээр гэрээсээ юм уу ажил дээрээсээ интернэт холболттой бол хаанаас ч үзэх боломжыг олгох болно. Америк,Япон, Солонгос,Герман,Франц гэх мэт маш олон сувгуудтай. Дээр нь энэ маань зөөврийн хувилбар учир суулгах шаардлагагүйгээр флэш дискэндээ ч юм уу аваад явж байхад тэгээл болоо. Миний нэт хурд жишээ нь Ситинэтийн 3мб хурдтай гэхэд ямар ч асуудалгүй үзэж байна. Хэмжээний хувьд жижигхэн 9мб учир заавал хэрэглээд үзээрэй гэж зөвлөх байна.
Сэдэв : Флаш программын үндсэн ойлголтууд
Сэдэв : Флаш программын үндсэн ойлголтууд
Эх сурвалж : Хувийн туршлагаасаа
Флаш программын үндсэн цонх нь Titlebar, Menubar, Drawing Tools, Work area гэсэн дэд хэсгүүдийг өөртөө агуулдаг.
1. Titlebar - Гарчигийн хэсэг
Энэ хэсэгт таны хийж байгаа Флаш киноны (Цаашид Movie гэж хэлеэ) нэр харагадана. Программ ачааллаж эхлэх үед автоматаар шинэ Movie үүсдэг. Нэр нь Untitled-1, Untitled-2 гэх мэтээр нэрлэгдсэн байна.
2. Menubar - Цэсний хэсэг
Энд флаш программын хийж чадах бүх үйлдэл, командуудыг агуулсан цэснүүд байрладаг. Эндээс сонголт хийж Movie гээ байгуулж хийнэ.
3. Drawing Tools - Зураг хэрэгсэлүүд
Энд элдэв дүрс засаж янзлах, хэлбэр гарган зурах, тайрч таслах, тодорхой хэсгийг сонгох, огтлох, өнгөөр будах, арилгах гэх мэт үүргүүдийг гүйцэтгэж чадах хэрэгсэлүүд байрладаг.
4. Work Area - Ажлын хэсэг
Энэ нь яг таны флаш киногоо бэлдэх ажлын хэсэг бөгөөд энд зураг, дүрс, дуу, видеогоо оруулж ирэн Movie - г бэлдэнэ.
5. Properties - Төлөвийн хэсэг
Энд тухайн Флаш Movie - ны хэмжээ, фон өнгө, нэг секундэд гарах кадрын тоо зэргийг зааж өгдөг. Энэ Properties хэсэг нь ямар нэгэн Movie clip, Button, Graphic, Shape, Text сонгосон эсгээс шалтгаалан өөрчлөгдөн, тухайн сонгосон хэсгийн төлөв, шинж чанарыг харуулна. Энэ хэсгээс төлөвийг өөрчилж болно. Ж.нь: Та Text бичээд түүнийгээ нэг товшин идэвхижүүлэх үед тухайн текстийн фонтын стиль, үсгийн өнгө, хэмжээ зэрэг нь харагдана.
Эх сурвалж : Хувийн туршлагаасаа
Флаш программын үндсэн цонх нь Titlebar, Menubar, Drawing Tools, Work area гэсэн дэд хэсгүүдийг өөртөө агуулдаг.
1. Titlebar - Гарчигийн хэсэг
Энэ хэсэгт таны хийж байгаа Флаш киноны (Цаашид Movie гэж хэлеэ) нэр харагадана. Программ ачааллаж эхлэх үед автоматаар шинэ Movie үүсдэг. Нэр нь Untitled-1, Untitled-2 гэх мэтээр нэрлэгдсэн байна.
2. Menubar - Цэсний хэсэг
Энд флаш программын хийж чадах бүх үйлдэл, командуудыг агуулсан цэснүүд байрладаг. Эндээс сонголт хийж Movie гээ байгуулж хийнэ.
3. Drawing Tools - Зураг хэрэгсэлүүд
Энд элдэв дүрс засаж янзлах, хэлбэр гарган зурах, тайрч таслах, тодорхой хэсгийг сонгох, огтлох, өнгөөр будах, арилгах гэх мэт үүргүүдийг гүйцэтгэж чадах хэрэгсэлүүд байрладаг.
4. Work Area - Ажлын хэсэг
Энэ нь яг таны флаш киногоо бэлдэх ажлын хэсэг бөгөөд энд зураг, дүрс, дуу, видеогоо оруулж ирэн Movie - г бэлдэнэ.
5. Properties - Төлөвийн хэсэг
Энд тухайн Флаш Movie - ны хэмжээ, фон өнгө, нэг секундэд гарах кадрын тоо зэргийг зааж өгдөг. Энэ Properties хэсэг нь ямар нэгэн Movie clip, Button, Graphic, Shape, Text сонгосон эсгээс шалтгаалан өөрчлөгдөн, тухайн сонгосон хэсгийн төлөв, шинж чанарыг харуулна. Энэ хэсгээс төлөвийг өөрчилж болно. Ж.нь: Та Text бичээд түүнийгээ нэг товшин идэвхижүүлэх үед тухайн текстийн фонтын стиль, үсгийн өнгө, хэмжээ зэрэг нь харагдана.
Subscribe to:
Posts (Atom)